زندگینامه جان بانیان

جان بانیان (به انگلیسی: John Bunyan) (زاده ۲۸ نوامبر ۱۶۲۸-درگذشته ۳۱ اوت ۱۶۸۸) نویسنده و سخنران انگلیسی بود. بانیان از روستای الستو ، نزدیک بدفورد آمد. او تحصیلات چندانی داشت و در شانزده سالگی در اولین مرحله از جنگ داخلی انگلیس به ارتش پارلمان پیوست. پس از سه سال در ارتش ، او به الستو بازگشت و تجارت تینکر را ، که از پدرش آموخته بود ، آغاز کرد. وی پس از ازدواج ، به دین علاقه مند شد ، ابتدا در كلیسای مجالس حضور پیدا كرد و سپس به عضویت در نشست بدفورد ، یك گروه غیركیفونیست در بدفورد ، و واعظ شد. پس از ترمیم سلطنت ، هنگامی که آزادی افراد ناسازگار محدود شد ، بانیان دستگیر شد و دوازده سال بعد را در زندان گذراند زیرا او حاضر به ترک تبلیغ نبود. در این مدت او زندگینامه ای معنوی به نام Grace Abounding to the رئیس گناهکاران نوشت و کار بر روی مشهورترین کتاب خود با عنوان "پیشرفت زائر" را آغاز کرد که تا چند سال پس از انتشار آن منتشر نشد.

سالهای بعدی بانیان ، علی رغم مدت کوتاه دیگری از زندان ، به عنوان نویسنده و واعظ محبوب و کشیش جلسه بدفورد در آسایش نسبی سپری شد. وی پس از بیماری در سفر به لندن در سن 59 سالگی درگذشت و در بونهیل فیلدز به خاک سپرده شد. پیشرفت زائر به یکی از منتشر شده ترین کتابها به زبان انگلیسی تبدیل شد. 1300 چاپ تا سال 1938 ، 250 سال پس از مرگ نویسنده ، چاپ شده است.

وی را در کلیسای انگلیس با جشنواره کمتر در 30 آگوست و در تقویم مذهبی کلیسای اسقفی ایالات متحده در 29 اوت به یاد می آورند. برخی دیگر از کلیساهای انجمن آنگلیکان ، مانند کلیسای آنگلیکن استرالیا ، در روز مرگ (31 آگوست) او را گرامی می دارند.

شهرت او به خاطر نوشتن کتاب سیر و سلوک زائر (به انگلیسی: The Pilgrim's Progress) است.

در کلیسای انگلستان یاد او را در ۳۰ اوت در «جشن کوچکتر» گرامی می‌دارند.

ادبیات داستانی انگلیسی با "سیر و سلوک زائر" جان بانیان ظهور کرد، اما حدود نیم‌قرن طول کشید تا شاخ و برگ پیدا کند و گامی به جلو بردارد. "رابینسون کروزوئه" اثر نویسنده‌ای حدودا 60 ساله است که زمانی به کار روزنامه‌نگاری‌، رساله‌نویسی و حتی جاسوسی مشغول بود؛ هرچند برخلاف بانیان‌، "دفو" فردی با سابقه‌ی مذهبی نبود.

این کتاب یک زندگینامه خودنوشت منحصربه‌فرد روحانی و خیالی است که لقب "پدر رمان انگلیسی" را برای خالقش به ارمغان آورد. قهرمان داستان زندگی مرفه خود در بریتانیا را برای مسافرت در دریاها رها می‌کند. پس از این‌که از حادثه جان سالم به در می‌برد، ۲۸ سال را در یک جزیره و اغلب به تنهایی به گذران زندگی می‌پردازد تا آن‌که زندگی یک بومی وحشی آن جزیره را نجات داده و نام "جمعه" بر وی می‌نهد.

این دو مرد سرانجام آن جزیره را به مقصد بریتانیا ترک می‌کنند. دفو شاید بخشی از کتابش را براساس تجارب واقعی یک ملوان اسکاتلندی به نام " الکساندر سلکرک" نوشته باشد که در سال ۱۷۰۴ پس از مبارزه با ناخدای کشتی، وی را به درخواست خودش در ساحل جزیره‌ای خالی از سکنه رها کردند.