پارگی پرده گوش

پرده گوش که پرده صماخ (tympanic membrane) نیز نامیده می‌شود، بافت نازکی است که مجرای گوش خارجی را از گوش میانی جدا می‌کند. پارگی در این بافت از گوش اتفاق می‌افتد. همچنین به آن پرده گوش سوراخ شده یا پارگی پرده صماخ گفته می‌شود.

فرد مبتلا به پارگی پرده گوش ممکن است موارد زیر را تجربه کند:

درد شدید گوش، که ممکن است ناگهان از بین برود
کم شنوایی در گوش آسیب‌دیده
ترشح از گوش که ممکن است حاوی خون باشد
وزوز گوش یا زنگ زدن در گوش
احساس گرفتگی در گوش
گیجی یا از دست دادن تعادل
حالت تهوع
صدای سوت درگوش هنگام دمیدن در بینی
در افرادی که کم شنوایی را تجربه می‌کنند، میزان این افت ممکن است به اندازه سوراخ پرده گوش بستگی داشته باشد.

پارگی پرده گوش ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد:

عفونت گوش
عفونت شدید گوش یا عفونت خفیف مکرر می‌تواند باعث پارگی پرده گوش شود. عفونت گوش میانی که otitis media حاد نامیده می‌شود، هنگامی اتفاق می‌افتد که باکتری‌ها یا ویروس‌ها باعث ایجاد مایعات در گوش میانی شوند. هنگامی که مایع یا چرک در پشت پرده گوش جمع می‌شود، فشار ممکن است باعث پارگی پرده گوش شود. عفونت گوش بسیار دردناک است و گاهی‌اوقات ممکن است باعث مشکلات شنوایی شود.

ضربه یا صدمه به گوش
ضربه مستقیم می‌تواند باعث پارگی پرده گوش شود. بافت گوش لایه نازکی است که در اثر ضربات ناشی از فعالیت‌های مختلف از جمله ورزش، به‌راحتی می‌توان آن را پاره کرد. ضربه شدید به گوش یا آسیب‌دیدگی سر ممکن است گاهی به گوش میانی و داخلی آسیب برساند.

وارد کردن جسم خارجی در گوش
داخل کردن جسم خارجی مانند گوش پاک‌کن، مداد یا گیره موی سر در گوش می‌تواند پرده گوش را پاره کند. کودکان ممکن است اشیا را به‌طور تصادفی وارد گوش خود کنند. افراد باید در صورت امکان از وارد کردن هر چیزی در گوش خودداری کنند.

 صداهای بلند
انفجار یا صدای بسیار بلند نزدیک گوش، ممکن است باعث پارگی پرده گوش شود. برای موسیقی‌دانان و کسانی که به موسیقی با صدای بلند زیاد گوش می‌دهند، ممکن است این اتفاق بیفتد. همچنین ممکن است این افراد ساعت‌ها یا روزها دچار کم شنوایی و زنگ زدن در گوش (وزوز گوش) شوند.

باروتروما گوش
اگر تغییر در فشار هوا یا فشار آب به گوش آسیب برساند، به این عمل باروتروما (barotrauma) گوش گفته می‌شود. ممکن است هنگامی اتفاق بیفتد که در میزان فشار بین گوش داخلی و خارجی اختلاف وجود داشته باشد.

لوله (شیپور) استاش، گوش میانی را به پشت بینی و گلو وصل می‌کند و فشار هر دو طرف پرده گوش را برابر می‌کند. اگر این لوله به دلیل تغییرات شدید فشار نتواند باز شود، فشار نابرابر می‌تواند منجر به پارگی پرده گوش شود.

غواصی و سفرهای هوایی از علل شایع باروتروما در گوش است. غواصی می‌تواند باعث افزایش فشار بر گوش شود، که ممکن است باعث پارگی پرده گوش شود، به‌ویژه هنگامی که شخص به قسمت‌های عمیق‌تر می‌رود.

تغییر فشار باعث ایجاد خلا در گوش میانی می‌شود، ابتدا پرده گوش به سمت داخل کشیده می‌شود و در نهایت ممکن است باعث پارگی آن شود.

مسافرت هوایی می‌تواند فشار بین گوش خارجی و میانی را تغییر دهد. این افزایش فشار ممکن است باعث کشیدگی پرده گوش و در بعضی موارد پارگی پرده گوش شود.

درمان و داروهای خانگی برای پارگی پرده گوش

اگر فکر می‌کنید که دچار پارگی پرده گوش شدید، باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک برای معاینه داخل گوش از وسیله‌ای به‌نام اتوسکوپ استفاده خواهد کرد. انجام این کار به پزشک این امکان را می‌دهد که سوراخ پرده گوش را تشخیص دهد و اندازه آن را مشخص کند.

پزشک همچنین ممکن است تست شنوایی‌‌سنجی و تمپانومتری درخواست کند. برای آزمایش فشار هوا ممکن است از دمیدن هوا در گوش استفاده کند.

پارگی پرده گوش اغلب طی 1 تا 3 ماه بهبود می‌یابد. افراد می‌توانند از داروهای ضد‌التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن برای رفع درد گوش و کاهش هرگونه التهاب استفاده کنند. اگر فردی دچار درد گوش هست، کمپرس گرم روی گوش می‌تواند به تسکین درد خفیف کمک کند.

پزشک ممکن است برای افرادی که عفونت گوش دارند آنتی‌بیوتیک خوراکی یا قطره گوش تجویز کند.

اگر پرده گوش به‌خودی‌خود بهبود نیابد، ممکن است عمل جراحی تمپانوپلاستی (tympanoplasty) برای ترمیم سوراخ پرده گوش لازم باشد.

بهبود
مهم است که در هنگام بهبود گوش را خشک نگه دارید که از ابتلا به عفونت گوش میانی جلوگیری کنید.

استفاده از قالب‌های ضد آب یا پنبه با روکش وازلین طبی می‌تواند از ورود آب به گوش هنگام دوش گرفتن جلوگیری کند. بهتر است تا زمانی که پرده گوش بهبود یابد، از شنا و سایر فعالیت‌های آبی خودداری کنید.

پیشگیری از پارگی پرده گوش
برای جلوگیری از آسیب دیدن پرده گوش باید از داخل کردن هرگونه شیء خارجی در گوش خود، حتی برای تمیز کردن خودداری کرد.

اگر شما مبتلا به عفونت گوش هستید، باید هر چه سریع‌تر به درمان بپردازید تا از بدتر شدن آن یا پارگی پرده گوش پیشگیری شود. واکسیناسیون‌های خاص مانند آنفولانزا یا واکسیناسیون پنوموکوکی نیز می‌تواند در مرحله اول خطر ابتلا به عفونت گوش را کاهش دهد.

طبق آمار مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC)، تغذیه نوزاد با شیر مادر تا سن 6 ماهگی و سپس ادامه شیردهی به مدت 12 ماه می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به آن‌ها از جمله عفونت گوش کمک کند.

در معرض دود سیگار یا قلیان نیز می‌تواند خطر ابتلا به عفونت گوش را افزایش دهد.

لوله‌های اوستاش باید باز بمانند که تغییر فشار هوا یا فشار آب باعث ایجاد باروتروما گوش نگردد. برای کمک به باز نگه داشتن لوله‌های استاش و رفع فشار بر پرده گوش هنگام پرواز، افراد می‌توانند موارد زیر را امتحان کنند:

عمل بلع مکرر
جویدن آدامس یا مکیدن آب‌نبات
خمیازه کشیدن یا باز کردن دهان
با انگشت شست و انگشت اشاره سوراخ بینی را مسدود کرده و به‌آرامی با دهان بسته نفس بکشید
استفاده از قالب‌های مخصوص که برای پرواز طراحی کرده‌اند
افرادی که با سرماخوردگی و یا بینی گرفته پرواز می‌کنند ممکن است متوجه شوند که استفاده از ماده ضداحتقان قبل از پرواز به باز نگه داشتن راه‌های هوایی کمک می‌کند.

پارگی پرده گوش هنگام غواصی
هنگام غواصی، افراد معمولا می‌توانند با آرام رفتن به قسمت‌های عمیق و غواصی نکردن با سرماخوردگی یا علائم آلرژی، فشار هوای گوش‌های خود را متعادل کنند. هر کسی قصد غواصی کردن دارد، باید همیشه به توصیه‌های متخصص این حرفه گوش کند.

افراد مبتلا به باروتروما گوش نباید دوباره پرواز کنند یا شیرجه بزنند تا زمانی ‌که پزشک تأیید کند که انجام این کار بی‌خطر است. هرکسی که باروتروما مکرر گوش را تجربه می‌کند، ممکن است نیاز داشته باشد که لوله تهویه در پرده گوش خود بگذارد، برای این‌که لوله‌های استاش را باز نگه دارد.

با استفاده از قالب‌های ضد صوت یا سایر محافظ‌های گوش در هنگام قرار گرفتن در محیط‌های پُر سر و صدا مانند کنسرت موسیقی، کارگاه‌ ساختمانی یا میدان تیراندازی، گوش خود را از صداهای بلند محافظت کنید.

هرکسی که در معرض آسیب گوش باشد، باید در این فعالیت‌ها از قالب‌های محافظ گوش استفاده کند.