دکتر حسین الهی قمشه ای

حسین محی‌الدین الهی قمشه‌ای

 (زاده ۱۴ دی ۱۳۱۸) عارف، الهی‌دان، نویسنده، مترجم و سخنران ایرانی در زمینه عرفان، ادبیات و فلسفه هنر است. وی در نقاشی و خوش‌نویسی نیز آثاری دارد.

حسین محی‌الدین الهی قمشه‌ای، فرزند مهدی الهی قمشه‌ای و طیبه تربتی در ۱۴ دی ۱۳۱۸ خورشیدی (برابر با ۴ ژانویه ۱۹۴۰ میلادی) در تهران به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی، متوسطه و دانشگاهی را به ترتیب در دبستان دانش، دبیرستان مروی و دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران تا درجه دکتری به پایان برد و نیز تحصیلات حوزوی را نزد پدر و استادان دیگر دنبال کرد. پدر وی فیلسوف، عارف، حکیم، مجتهد، استاد دانشگاه، شاعر و مترجم معروف قرآن بود.

تحصیلات حوزوی او شامل دوره کامل دروس و مباحث اسلامی از جمله اخلاق، منطق، فلسفه و کلام، فقه اسلامی، زبان و ادبیات عرب، ادبیات فارسی با تمرکز بر شعرای عرفانی همچون نظامی، مولانا، سعدی، حافظ و شیخ محمود شبستری است.

قمشه‌ای پس از پایان تحصیلات دانشگاهی به کار تدریس در دانشگاه تهران و سایر مراکز آموزش عالی در داخل و بعدها خارج کشور پرداخت و در کنار آن به تألیف و ترجمه در زمینه عرفان و ادبیات و زیبایی‌شناسی مشغول شد. وی در سال ۱۳۵۸ قریب به یک‌سال نیز ریاست کتابخانه ملی ایران را عهده‌دار بود.

قمشه‌ای دارای همسر و دو فرزند، یک پسر به نام شاهد و یک دختر به نام شادی است. همسرش، پروین زندی، دارای درجه دکتری در رشته علوم و صنایع غذایی و استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و مؤلف و مترجم کتاب‌ها و مقالات زیادی در زمینه علوم غذایی است

الهی قمشه‌ای تعداد زیادی سخنرانی به زبان انگلیسی در دانشگاه‌ها و مراکز علمی گوناگون جهان از جمله دانشگاه‌های کمبریج، آکسفورد، اکستر، لندن، گلاسکو، کالیفرنیا، جرج تاون، هاروارد،پرینستون، استنفورد،ملبورن، مک کوایر، موناش، کوئینزلند، بریتیش کلمبیا،سایمون فریزر،آکادمی تمنوس، انستیتو گوته، وینو نیز کاخ ورسای ایراد کرده‌است.

الهی قمشه‌ای هماهنگ با شعار معروف خود که زیبایی، دانایی و نیکویی است، کم و بیش به فعالیت‌های هنری نیز اشتغال دارد، که از جمله آنها خطاطی و نقاشی (به خصوص از نوع دیجیتال) است. در مرداد ۱۳۷۳ بنا به دعوت گالری بامداد، نمایشگاهی از آثار هنری (نقاشی و خوشنویسی) الهی قمشه‌ای تشکیل شد که مورد بازدید و استقبال شرکت کنندگان قرار گرفت. اگرچه الهی قمشه‌ای گفته‌است که نقاش نیست.

نقد هنر از رشته‌های مورد علاقه وی بوده و در آن مطالعات گسترده‌ای، به‌خصوص در آثار مغرب زمین دارد و معتقد است نقد هنر غیر از هنر است و ضرورتی ندارد کسی که به نقد نقاشی یا معماری می‌پردازد، خود هنرور یا معمار یا نقاش باشد. نقد هنر، بخشی از فلسفه است که به زیبایی‌شناسی اختصاص دارد