بیماری فتق

فتق بیماری شکمی است و زمانی‌ پیش میاید که لایه ‌های درونی‌ عضلات شکمی ضعیف شده باشند و منجر به پارگی یا کشیدگی بیش از حد در ناحیه جداره شکم یا دیافراگم شود.

دسته بندی انواع فتق بر اساس محلی که اتفاق می‌افتند:

فتق مغبنی که متداول‌ترین نوع فتق است

فتق شکافی که در محل جراحی ‌های پیشین ایجاد میشوند

فتق نافی که در اطراف ناحیه ناف در اثر ناتوانی در پوشانیدن عضلات این ناحیه رخ میدهد

فتق رانی‌ که در زنان شایع تر از مردان است و در قسمت بالای کشاله ران اتفاق می‌افتد

فتق بیضه که در مردان شایع تر است

فتق اپیگاستریک که از پایین جناق سینه تا بالای ناف رخ میدهد

فتق دیافراگم یا هیاتال که در آن‌ احشأ شکمی میتوانند از راه دیافراگم به درون قفس سینه راه یابند

فتق از تغییر محل ارگانهای بدن به حفره یا بافت مجاور ایجاد میشود. به طور مثال قلب و ریه در حفره قفسه سینه قرار گرفته اند و کبد و روده‌ها در ناحیه شکم. به دلیل اختلاف فشار بین حفره شکم و سینه، احشا شکمی میتوانند به داخل ناحیه سینه راه پیدا کنند که به این حالت فتق گفته میشود. ورود ارگانهای شکمی به داخل حفره سینه میتواند باعث گیر افتادگی ارگانهای شکمی باشد که بسیار خطرناک است.

دلایل و علل ایجاد فتق:

فتق ممکن درائر فشار زیاد به قسمت ‌های دیوار شکم ایجاد شود. افزایش سنّ جراحت و یا برش یا ضعف مادرزادی عضلات شکمی هم میتواند از دلیل بروز فتق باشد. سرفه مداوم، بلند کردن جسم سنگین و مشکلات اجابت مزاج میتوانند باعث ضعف عضلات شکمی و از دلیل فتق باشند.

علایم و نشانه های بیماری:

احساس درد و ناراحتی‌ در کشاله ران، احساس درد در هنگام بلند کردن اجسام سنگین یا به هنگام خم شدن به جلو

احساس فشار و درد در ناحیه شکم یا کشاله ران

درد ‌های طولانی‌ همراه با سوزش در محل فتق

التهاب صفاق و روده

مدفوع نامنظم(یبوست-اسهال-وجود خون در مدفوع)

تهوع ،استفراغ و ضعف عمومی‌ و سرگیجه

روشهای معاینه و تشخیص فتق:

معاینه ایستاده:در این روش پزشک از بیمار می‌خواهد که بایستد و سرفه کند یا زور بزند.در حالت ایستاده کیسه فتق قابل لمس است.این کیسه‌های کوچک در حالت سرفه یا زور زدن به دست پزشک ضربه میزنند و قابل تشخیص‌اند.

در فتق ‌های دیافراگمی و درونی‌ که علائم و نشانه های بیرونی ندارند، معاینه و تشخیص به وسیله گاستروسکپی-آندوسکوپی معده و سونوگرافی انجام میشود.

در روش سونوگرافی پزشک میتواند نوع و محل دقیق فتق را تشخیص بدهد.

همچنین رادیوگرافی و سی‌ تی‌ اسکن نیز پزشک را در چگونگی و محل دقیق فتق یاری می‌کند.

خطرات احتمالی‌:

گیر کردن فتق به دلیل انسداد روده و کاهش خون رسانی

احتمال پارگی‌ روده در اثر انسداد

فتق بیمارییست که در حالت ایستاده میتواند تشدید شود و در حالت خوابیده مقداری درد آن‌ کاهش یابد.ا ز این رو به هنگام دراز کشیده مقداری از فشار کم میشود و بیمار احساس می‌کند که درد کمتری دارد. در مورد برخی‌ فتق ها به خصوص فتق ‌های درونی‌ که نمی‌توان آن‌ها را جأ انداخت ممکن است عارضه وخیمی ایجاد شود. فتق‌های درونی‌ میتوانند دچار اختناق شوند و بسیار دردناک باشند. این اختناق میتواند منجر به انسداد روده شده و در برخی‌ موارد منجر به مرگ بیمار شود. از این رو می‌توان به موقع از عوارض پر هزینه و دردناک این بیماری جلوگیری کرده و آن را جراحی و درمان نمود.

درمان فتق:

امروزه رایج‌ترین روش درمانی فتق جراحی آن است. در گذشته روش ‌های دیگری متداول بود که امروز دیگر رایج نیست. این جراحی بقدری آسان است که احتیاج به بستری شدن در بیمارستان نیز ندارد و با بی‌ حسّی موضعی یا عمومی‌ انجام می‌گیرد. مشاوره با پزشکان مرکز پزشکی‌ مدیکوم میتواند شما را در درمان این بیماری کمک کند.

جراحی

روش ‌های جراحی با توجه به نوع و محل قرارگیری فتق، اندازه آن‌، سنّ و شرایط عمومی‌ و سلامت بیمار متفاوت است.

جراحی معمولی‌ و باز

جراحی به روش آندوسکوپی

جراحی باز:

شکاف چند سانتیمتر در جداره شکم

نزدیک کردن عضلات روی ناحیه فتق به هم

برای بیماران جوان و بچه‌ها و فتق ‌های کوچک

جراحی با بیهوشی کامل و یا بی‌ حسّی موضعی

لاپاراسکوپی

برای فتق ‌های تکرار شونده

برش ‌های کوچک چند سانتیمتر بر روی پوست در ناحیه فتق

استفاده از شبکه توری پلاستیک برای ترمیم زخم جراحی

جراحی با بیهوشی کامل

روش‌های جراحی

روش جراحی به اندازه و نوع فتق بستگی دارد. در عمل جراحی لاپاراسکوپی با استفاده از ابزار لاپاروسکوپ، فتق با حداقل شکاف بر روی شکم قابل مشاهده و جراحی است. با این روش درد بد از عمل جراحی و میزان عفونت زخم را می‌توان به اندازه چشم گیری کاهش داد و بیمار سریع تر میتواند توانی‌ فیزیکی‌ خود را باز یافته و بهبود یابد.

در عمل جراحی باز شکافی چند سانتی متری در ناحیه مبتلا به فتق ایجاد میشود. با این روش جراح به ضایعه‌ دست پیدا کرده و فتق را به عقب می‌راند. زخم جراحی از طریق بخیه مستقیم بسته میشود.

جلوگیری از بازگشت فتق

بستن محل فتق با شبکه توری کوچک پلاستیکی که مش نامیده میشود. مش نه تنها روند بخیه را سریع تر می‌کند بلکه احتمال بازگشت فتق را نیز کاهش میدهد.

ثبات ناحیه فتق و احشا اطراف آن‌ و ناحیه شکمی

فتق‌های بزرگ و بیماران سالمند