ژنژیویت

بیماری های لثه طیف متنوعی را شکل می دهند. به طور کلی لثه سالم باید صورتی و سفت باشد. خونریزی لثه، تورم و قرمزی از نشانه های مراحل مختلف بیماری های لثه است. ژنژیویت یا التهاب لثه به مرحله اولیه بیماری لثه اطلاق می شود و درمان آن بسیار ساده تر از مراحل پیشرفته تر بیماری است. علت مستقیم این عارضه تجمع پلاک، فیلم نرم، چسبناک و بی رنگ از باکتری است که دائما در دندان ها و لثه تشکیل می شود.

درصورتی که پلاک روی دندان با استفاده از مسواک زدن و نخ دندان به طور منظم تمیز نشود، سمومی تولید می شود که می تواند موجب تحریک بافت لثه گردد. در این مرحله اولیه از بیماری لثه، آسیب را می توان معکوس کرد، زیرا بافت استخوانی و بافت همبند که دندان ها را سر جای خود نگه داشته اند هنوز تحت تاثیر قرار نگرفته اند. با این حال، ژنژیویت درمان نشده می تواند به پریودنتیت تبدیل شود و باعث آسیب دائمی به دندان ها و فک گردد.

نشانه های ژنژیویت:
نشانه های کلاسیک مرحله اولیه بیماری لثه عبارتند از قرمز، تورم، و حساسیت لثه در هنگام مسواک زدن و نخ دندان کشیدن. علامت دیگر بیماری لثه، تحلیل لثه یا عقب نشینی آن است. چنین حالتی باعث می شود که دندان های بیمار طولانی تر و بزرگ تر به نظر برسند. بیماری های لثه می تواند باعث ایجاد پاکت هایی بین دندان و لثه شود که به محلی برای تجمع پلاک و مواد مغدی تبدیل می گردد. برخی از افراد حتی در صورت پیشرفته نبودن عارضه، دچار بوی بد و طعم ناخوشایند دهان می شوند.

درمان:
برای درمان ژنژیویت بهداشت دهان و دندان ضروری است. این عارضه اولین مرحله در ایجاد مشکلی بزرگ است که هم درمان آن دشوار است و هم می تواند موجب از دست رفتن دندان های شما شود. بنابراین با شروع هرگونه تغییر در لثه های خود و ظهور خونریزی به دندانپزشک مراجعه کنید.

یکی از ساده ترین روش های درمان ژنژیویت تمیز کردن حرفه ای دندان هاست. وجود پلاک و تارتار می تواند لثه را تحریک کند. از آنجا که تمیز کردن تارتار در خانه ممکن نیست، برای دریافت کمک تخصصی و جرم گیری به دندانپزشک مراجعه کنید. معمولا پس از تمیز کردن حرفه ای دندان ها و با رعایت نکات بهداشت دهان و دندان مانند مسواک زدن، ژنژیویت به سرعت درمان می شود.

بنابراین مهمترین روش ها در درمان ژنژیویت عبارتند از:

مسواک زدن و نخ دندان کشیدن برای حذف پلاک، بقایای مواد غذایی و کنترل تارتار
رعایت یک رژیم غذایی مناسب برای دندان و فک
اجتناب از سیگار و سایر محصولات توتون و تنباکو
پیگیری جلسات معاینه شش ماهه
همان طور که گفتیم عدم توجه به مرحله اول بیماری باعث پیشرفت بیماری می شود.

پیشرفت بیماری به پریودنتیت:

مرحله اول بیماری با مقداری مراقبت و رعایت بهداشت دهان و دندان برطرف می شود. اما هر چه تارتار مدت بیشتری روی دندان بماند، قدرت آسیب رسانی آن بیشتر می شود. در صورت عدم درمان، بیماری به پریودنتیت پیشرفت می کند. در این مرحله، استخوان، لثه، و بافت حامی دندان تخریب می شود. در نهایت دندان نیز لق می شود. ژنژیویت عموما بدون درد است و تشخیص آن توسط خود فرد دشوار است.

درک مراحل بیماری های لثه:
بیماری پریودنتال و یا ژنژیویت گروهی از بیماری ها با نتایج یکسان است: التهاب لثه، تخریب رباط پریودنتال، از دست دادن استخوان پشتیبان و در نهایت از دست رفتن دندان. تقریبا همه افراد در صورت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، دچار اولین مراحل بیماری های لثه، یعنی التهاب لثه، می شوند. با این حال، تنها حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد از افراد بعدها به بیماری پیشرفته پریودنتال با از دست دادن استخوان حامی و نابودی دندان مبتلا می شوند.

از بین افرادی که دچار انواع پیشرفته ژنژیویت می شوند، ۷۰٪ از افراد به شکل مزمن بیماری دچار می شوند که با افزایش سن بیمار بدتر می شود. در این مراحل بیماری های لثه استخوان های دو طرف فک از دست می رود اما تا حدی قابل درمان است.

۳۰٪ از بیماران مبتلا به بیماری پریودنتال به شکل و الگوی متفاوتی از بیماری دچار می شوند. بعضی از آنها پیشرونده هستند و بر گروه های سنی جوان تأثیر می گذارند. این گونه بیماری ها با ترکیبات متنوعی از باکتری و/یا نقص سیستم ایمنی بدن همراه است. در صورت عدم درمان، از دست دادن استخوان بسیار سریع است. دوره کوتاه پیشروی بیماری، با درمان طولانی مدت همراه است و اغلب نرخ شکست درمان بالا است.

به طور خلاصه مراحل بیماری های لثه بدین ترتیب است:
مرحله ۱: ژنژیویت؛  بدون از دست دادن استخوان.

مرحله ۲: پریودنتیت اولیه؛ التهاب لثه و بافت اطراف آن که منجر به از دست دادن استخوان اولیه می شود.

مرحله ۳: پریودنتیت متوسط؛ التهاب لثه و بافت های اطراف آن که منجر به از دست رفتن استخوان می شود.

مرحله ۴: پریودنتیت پیشرفته؛ التهاب لثه و بافت اطراف آن که باعث از دست رفتن شدید استخوان می شود.

نشانه های بیماری لثه:
خونریزی آسان لثه
لثه قرمز، متورم و حساس
عقب رفتن لثه از دندان
بو یا مزه بد در دهان
لق شدن دندان
تغییر محل دندان ها
تغییر در جای گیری دندان مصنوعی در دهان
کنترل پیشرفت ژنژیویت و حذف پلاک ها به صورت روزانه از روی دندان اهمیت زیادی دارد. نخ دندان کشیدن می تواند بقایای پلاک را از بین دندان ها خارج کند.

ریسک فاکتورهای ژنژیویت و دیگر اشکال بیماری لثه:
گاهی رعایت بهداشت دهان و دندان کاری بیشتر از حفظ سلامت دندان ها انجام می دهد. بیماری لثه نه تنها سلامت دهان و دندان شما را تحت تاثیر قرار می دهد، بلکه سلامت عمومی بدن را نیز با خطر مواجه می کند. وجود ارتباط بین این بیماری، و بیماری هایی مانند سکته قلبی و دیابت گزارش شده است. ریسک فاکتورهای ژنژیویت یا پریودنتیت عبارتند از:

سیگار کشیدن
ژنتیک
مال اکلوژن دندان ها
بارداری
بهداشت دهان و دندان ضعیف
داروها (استروئیدها، داروهای ضد تشنج، داروهای درمان سرطان، مسدود کننده های کانال کلسیم، و داروهای ضد بارداری)
پیشگیری از ژنژیویت:
مهم ترین اصل در پیشگیری از بیماری لثه، رعایت بهداشت دهان و دندان است. روزی دو بار به مدت دو دقیقه مسواک بزنید و نخ دندان بکشید. بهتر از آن، بعد از هر بار وعده غذایی دندان های خود را تمیز کنید.

انجام معاینات ۶ ماه یکبار یا حداقل هر ساله، برای اطمینان از سلامت دندان ها و لثه ضروری است. تشخیص زودهنگام مشکلات دهان و دندان از پیشرفت و پیچیده تر شدن شرایط پیشگیری می کند. انجام رادیوگرافی دندان هر سال ضروری است.

رعایت یک رژیم غذایی سالم نیز در حفظ سلامت دندان ها و لثه و پیشگیری از ژنژیویت اهمیت دارد. ریزه خواری در طول روز و مصرف مواد غذایی شیرین باعث پوسیدگی دندان می شود