دستگاههای ورزشی مدرن

امروز برنامه های بدنسازی عموما با سه رویکرد انجام می شوند:

1. آمادگی جسمانی (Fitness Physical): جهت آمادگی قلبی ـ عروق تناسب اندام

2. بدنسازی ویژه هر رشته (Body Conditioning ): جهت تقویت سیستم انرژی و تقویت عضلات اصلی درگیر

3. پرورش اندام (Body Building): جهت حجیم شدن و فرم دادن به عضلات
 

• روند تکامل وسایل، تجهیزات و سالن های بدن سازی در طول تاریخ
حال که با رویکردهای بدن سازی از عصر حجر تاکنون آشنا شدیم، باید بدانیم که این فرایند تکاملی در مورد وسایل و تجهیزات نیز صورت گرفته است. تصاویر ارائه شده این روند را از حدود 150 سال پیش تاکنون نشان می دهد. امروزه با توجه به رویکردهای سه‌گانه بدنسازی، نیاز افراد، با سن و جنس مختلف و بالاخره سطوح توانایی متفاوت، سالن ها به تجهیزات مختلفی مجهز هستند. برای شناسایی بهتر این تجهیزات آنها را در سه طبقه، دسته بندی کرده اند که عبارت اند از:

1- دستگاه های دیجیتالی

2- دستگاه های مکانیکی (سیم کش ها و ...) و انواع نيمكت مسطح و شيب دار

3- ابزارهای ویژه در بدنسازی مدرن

برای درک بهتر این طبقه بندی، در اینجا به معرفی متداول ترین وسایل هر بخش می پردازیم.
1- دستگاه های دیجیتالی
این دستگاه ها به برنامه های مختلفی با شدت، مدت و... مجهز هستند. مربی با وارد کردن اطلاعات فرد، برنامه مناسب وی را انتخاب می کند. به عنوان مثال؛ اتومبیل های دنده اتوماتیک که با قرار دادن اتومبیل در وضعیت اتوماتیک، در سربالایی و سراشیبی میزان فشار و کارکرد موتور را تنظیم می کند.

کاربرد دستگاه های دیجیتالی: آمادگی قلبی- عروقی- تنفسی، تناسب اندام و چربی سوزی

شاخص دستگاه های دیجیتالی: امکان انجام بهتر تمرینات هوازی در فضای محدود و سرپوشیده، منازل و ...

نکات مهم در استفاده از دستگاه های دیجیتالی:
1- آشنایی کامل با دستگاه ها، صفحه نمایش

2- الزام به استفاده تحت نظر مربی مجرب

3- توجه و رعایت اصول ایمنی عمومی و ویژه دستگاه قبل و حین استفاده

4- انجام تنظیمات دستگاه قبل از استفاده (اعم از تنظیم رکاب و زین در دوچرخه، ارتفاع دسته ها در اسکی فضایی و ...)

5- رعایت اصول تمرینات

6- توجه و رعایت الزامات پزشکی افراد خاص
 

• تردمیل/ نوارگردان (Treadmill)
تردمیل اولین بار توسط بروس در سال 1952 اختراع شد و امروزه، نه تنها در فعالیت های ورزشی، بلکه در حوزه پزشکی نیز کاربردهای فروان دارد.

کاربرد: آمادگی قلبی-عروقی، چربی سوزی و تناسب اندام
 

• دوچرخه ثابت (Stationary Bicycle)
دوچرخه ثابت توسط جانی گلدبرگ در سال ۱۹۷۹ اختراع شد. امروزه، دوچرخه های ثابت مدرن که از شکل مکانیکی به دیجیتالی تغییر یافته اند، نه تنها در فعالیت های ورزشی، بلکه در حوزه پزشکی نیز کاربردهای فراوان دارد.
 

• اسکی فضایی یا الپتیکال (Trainer Elliptical Trainer/ Cross)
وسیله ای برای بهبود تناسب اندام دستگاه هوازی است یک اهرم بازو برای تحرک نیم تنه بالایی بدن که افراد در سطوح مختلف تمرین می کنند.
 

• دستگاه امواج (Cardio Wave)
نوعی از دستگاه های تمرینات هوازی است که علاوه بر سیستم قلبی - عروقی می تواند به صورت موضعی نیز استقامت عضلانی و چربی سوزی جاهای مختلف بدن را داشته باشد. در این دستگاه فرد در 4 حالت می تواند روی دستگاه قرار گیرد.

1- ایستاده با گرفتن دست فقط عضلات روی پا و سرینی

2- حالت بالاتنه نیمه خم عضلات جلو، پشت پا و سرینی

3- حالت بالاتنه خم فقط سرینی

4- حالت ایستاده بدون گرفتن دست ها شکم نیز درگیر می شود.

2- دستگاه های مکانیکی
قدمت اولین دستگاه های مکانیکی به 150 سال پیش می رسد. دستگاه های مکانیکی به عنوان ابتدایی ترین دستگاه های بدن سازی شناخته می شوند و امروزه، کاربردهای بسیاری در ورزش دارند.

در کار با دستگاه های دیجیتالی، کافی است که اطلاعات فرد را به دستگاه داده و برنامه مناسب وی براساس نرم افزار دستگاه مشخص شود، امّا در کار با دستگاه های مکانیکی، لازم است تا مربی براساس دانش مربی گری، برنامه‌ای متناسب با ویژگی های فرد را تهیه نماید. بنابراین در اینجا به دو گروه موارد قابل توجه در استفاده از دستگاه های مکانیکی اشاره می کنیم:

1- نیازهای مهم و اساسی در دستگاه های مکانیکی

- نیازهای ایمنی

- نیازهای فیزیولوژیکی

- نیازهای بیومکانیکی

2- اصول تمرینی

- اصل ویژگی تمرین

- اصل اضافه بار

- اصل تفاوت های فردی
 

3- ابزارهای ویژه در بدن سازی مدرن
دستگاه بدنسازی مدرن به دستگاه هایی اطلاق می شود که قابلیت انجام چندین حرکت مختلف و یا بهتر بگوئیم؛ قابلیت چند دستگاه بدنسازی در یک دستگاه ادقام شده است و البته هزینه بالایی نیز در بر دارد. ابزارهای ویژه در بدن سازی مدرن شامل انواع وزنه های آزاد، دمبل، هالتر، قفل های ایمنی، انواع توپ فیزیو بال و بوسو و مدیسن بال و ابزاری مانند کتل بل و بتل روب می باشد.

نکات مهم:
- استفاده از کمربند ایمنی هنگام استفاده از این ابزار

- آگاهی کامل از نحوه استفاده از این ابزار

- استفاده از وسایل کمک آموزشی برای این ابزار (برای مثال قبل از استفاده از هالتر از چوب بلند استفاده شود.)

- طناب ها و کش های مقاومتی جایگزین مؤثری برای تمرین بدنی هستند.

- استفاده از یار کمکی هنگام تمرین با هالتر می باشد.