Question

پریسا قلی زاده · Answer

خوردن ماهی در دورهٔ بارداری خوب است یا بد؟ در این مطلب با همه چیز در مورد خوردن ماهی در بارداری و دستورالعمل‌هایی برای کمک به محدود کردن دریافت جیوه و در عین حال دریافت مواد مغذی مورد نیاز خود و کودکتان آشنا شوید.

در این مقاله مطالعه می‌کنید:

آیا در بارداری باید ماهی بخورید؟

بسیاری از زنان باردار این سؤال را می‌پرسند و باید گفت که پاسخ مثبت است. حتی اگر به طور معمول غذاهای دریایی نمی‌خورید، سعی کنید آن را به رژیم غذایی دورهٔ بارداری خود اضافه کنید. اما موضوع مهم‌تر این است که برای انتخاب نوع ماهی‌های مصرفی در دوران بارداری باید دقت کنید، پس سؤال‌ها شاید اینها باشد که کدام ماهی‌ها را باید بخورید و کدام ماهی‌ها را نباید بخورید؟

پژوهش‌ها نشان می‌دهند که ماهی طیفی از مواد مغذی را فراهم می‌کند که برای رشد اولیهٔ کودکتان مهم هستند. بیشتر کارشناسان هم‌عقیده‌اند که مواد مغذی کلیدی دو اسید چرب امگا۳، یعنی DHA و EPA هستند که پیدا کردن آنها در دیگر غذاها دشوار است. ماهی همچنین محتوای چربی اشباع کمی دارد و غنی از پروتئین، ویتامین D و دیگر مواد مغذی حیاتی برای یک جنین در حال رشد و یک بارداری سالم است.

از سوی دیگر، شما هم احتمالاً شنیده‌اید که ماهی حاوی آلاینده‌هایی مثل جیوه است که می‌تواند به مغز و سیستم عصبی جنین در حال رشد آسیب برساند. بیشتر کارشناسان توافق دارند که زنان باردار باید مقداری ماهی بخورند. دستورالعمل‌های رژیمی سال ۲۰۱۵ آمریکا توصیه می‌کنند در طول بارداری یا شیردهی، در یک هفته می‌توانید ۲۲۵ تا ۳۴۰ گرم انواع غذاهای دریای با محتوای کم متیل جیوه بخورید اما فهمیدن این که کدام غذاهای دریایی بهتر هستند می‌تواند مشکل باشد. برای همین لازم است در این مورد بیشتر بدانید.

جیوه چگونه وارد ماهی می‌شود؟

جیوه همه جا هست، حتی در هوایی که تنفس می‌‌کنیم. برخی منابع آن مثل آتش‌فشان‌ها و آتش‌سوزی جنگل‌ها‌ طبیعی هستند. جیوه همچنین از طریق نیروگاه‌های برق، کارخانه‌های سیمان و برخی کارخانه‌های شیمیایی و صنعتی در هوا آزاد می‌شود. همچنین جیوه دهه‌ها در ساخت دماسنج‌ها، ترموستات، لامپ‌های فلورسنت و بسیاری محصولات دیگر استفاده شده است. وقتی این آیتم‌ها به محل دفن زباله‌ها می‌رسند، ممکن است جیوهٔ موجود در آنها آزاد شود.

وقتی جیوه وارد آب می‌شود، باکتری‌ها آن را به شکلی که متیل جیوه نامیده می‌شود تبدیل می‌کنند. ماهی‌ها متیل جیوه را از آب‌هایی که در آن شنا می‌کنند و ارگانیسم‌‌هایی که می‌خورند جذب می‌کنند. متیل جیوه به پروتئین‌های ماهیچه‌های ماهی محکم می‌چسبد و حتی پس از پخته شدن ماهی نیز آنجا باقی می‌ماند.

جذب مقدار زیاد جیوه در طول بارداری چه ریسک‌هایی دارد؟

بدن شما متیل جیوه را به سادگی از ماهی جذب می‌کند و وقتی باردار هستید، متیل جیوه از جفت عبور می‌کند. بسیاری از پژوهش‌ها نشان داده‌اند که حتی قرارگیری در معرض مقادیر پایین متیل جیوه در طول بارداری می‌تواند مغز و سیستم عصبی در حال رشد جنین را دچار مشکل کند. نتایج این مواجهه می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. بنا به اعلام آژانس محافظت از محیط زیست آمریکا، مهارت‌های شناختی، مثل حافظه و تمرکز، زبان، مهارت‌های حرکتی و بینایی کودک می‌تواند تحت تأثیر قرار بگیرد.

عموماً تصور می‌شود که جنین در رحم، کودکان زیر یک سال و کودکان بزرگ‌تر، آسیب‌پذیرترین افراد در مقابل مضرات متیل جیوه هستند و به همین دلیل هم هست که زنان باردار، زنانی که قصد بارداری دارند یا شیردهی می‌کنند باید توجه ویژه‌ای به نوع ماهی مصرفی خود داشته باشند.

چرا خوردن ماهی را کلاً کنار نگذاریم؟

چون ماهی غذایی بیش از حد خوب است. برای مثال، در پژوهش وسیعی در دانمارک، ‌بچه‌هایی که مادرانشان در طول بارداری بیشترین مقدار ماهی را خورده بودند، یعنی به طور میانگین ۳۹۷ گرم در هفته، در مقایسه با کودکانی که مادرانشان ماهی کمی خورده بودند،‌ مهارت‌های حرکتی و شناختی بهتری در شش ماهگی و ۱۸ ماهگی داشتند و کودکانی که مادرانشان کمترین مقدار ماهی را خورده بودند، کمترین نمره‌ها را در رشد تکاملی خود داشتند.

برخی پژوهش‌ها همچنین نشان داده‌اند که خوردن ماهی در طول بارداری ممکن است به پیشگیری از زایمان زودرس و وزن پایین در هنگام تولد کمک کند.

چه ماهی‌هایی را در بارداری می‌توانید بخورید؟

در دوران بارداری بهتر است یا قزل‌آلا بخورید یا ماهی سالمون ولی به‌طورکلی‌تر، ماهی‌های عنوان‌شده و قابل خوردن در دوران بارداری شامل موارد زیر است:

سالمون
قزل‌آلا
آنچوی‌ها
ساردین‌ها

کدام ماهی‌ها را در بارداری نخورید؟

برای قطعی گفتن این موضوع نیاز به بررسی است و تا تحقیقات به شکل کامل انجام نشود، آن هم در هر کشور و سرزمینی به شکلی جداگانه نمی‌توان به طور قطع اعلام کرد که کدام ماهی را بخورید و کدام ماهی را نخورید. اما به‌طورکلی، سازمان غذا و دارو و برخی از دیگر سازمان‌های تغذیه توصیه می‌کنند که زنان در سن باروری، زنان باردار و کودکان خردسال چند گونه از ماهی‌های دارای محتوای جیوهٔ زیاد زیر را نخورند:

شمشیرماهی
کوسه
اره‌ماهی
شاه‌‌‌ماهی خال‌مخالی
کاشی‌ماهی
نیزه‌‌ماهی

دیگر کارشناسان و گروه‌های فعال هم تمایل دارند فهرست بالا را بزرگ‌تر کنند. پس در هر کشوری که زندگی می‌کنید، شاید دانستن نام برخی ماهی‌های شاید خطرسازی که به آنها اشاره کرده‌اند و در زیر آمده است بد نباشد:

تازه یا منجمد همهٔ انواع ماهی‌های تن یا تون‌ماهیان (Tuna)
خارماهی نواری
آبی‌ماهی
خارماهی
سرخو خط طلایی
ماهی چشم‌مات یا دیواربین

مطلب ماهی‌های خوب و ماهی‌های مضر در دوران شیردهی را ببینید.

تن ماهی یا ماهی تن در بارداری بخورید یا نخورید؟

در مورد ماهی تن اختلاف‌ نظرهایی وجود دارد که در نهایت شما را به این نتیجه می‌رساند که از خوردن تن ماهی در بارداری پرهیز کنید، چون ارزش این همه ریسک را ندارد و شاید باعث ایجاد خطراتی برای شما و کودکتان شود.

به عنوان مثال، سازمان غذا و دارو FDA می‌گوید خوردن کنسرو ماهی تن ایرادی ندارد اما پیشنهاد می‌کند مصرف ماهی تن آلباکور (سفید) را که متیل جیوهٔ بیشتری دارد به ۱۷۰ گرم در هفته محدود کنید و دستورالعمل‌های دانشگاهی در امریکا می‌گوید خوردن حداکثر ۳۴۰ گرم کنسرو ماهی تن سبک در هفته مشکلی ندارد اما توصیه می‌کند مصرف کنسرو تن سفید را به ۱۱۳ گرم در هفته محدود کنید و دیگر کارشناسان نیز توصیه می‌کنند از خوردن ماهی تن کنسروی به‌طورکلی پرهیز کنید. آنها می‌گویند که کنسرو ماهی تن با فاصلهٔ زیادی از بقیهٔ غذاها، می‌تواند بزرگ‌ترین منبع متیل جیوه در رژیم غذایی باشد. دیگر کارشناسان نیز به زنان باردار توصیه می‌کند از انواع ماهی تن کنسروی خودداری کنند. آنها دریافته‌اند که ماهی تن سفید همه جا سطح بالایی از متیل جیوه دارد و برخی از انواع ماهی تن سبک نیز سطوح بالایی از این ماده دارند، بنابراین خوردن تن ماهی در بارداری ارزش ریسکش را ندارد، پس در دوران بارداری تن ماهی و ماهی تن نخورید.

برای دریافت اسیدهای چرب امگا۳، غیر از ماهی چه بخورید؟

ماهی منبعی فوق‌العاده از اسیدهای چرب امگا۳، DHA و EPA است که برای رشد مغز و چشم کودکتان حیاتی هستند و یافتن این مواد مغذی در غذاهای دیگر آسان نیست. امروزه بسیاری از غذاها مثل تخم‌مرغ، شیر، نوشیدنی‌های سویا، آب‌میوه، ماست، نان و سرلاک با امگا۳ غنی می‌شوند اما بیشتر این غذاها تنها حاوی ALA هستند. ALA نوعی امگا۳ است که مزایایی برای سلامت دارد اما نه همان مزایایی که از DHA و EPA می‌گیرید و بیشتر برچسب‌های غذایی نیز نوع امگا۳ را مشخص نمی‌کنند. همچنین ممکن است شنیده باشید که تخم کتان منبع خوبی از امگا۳ است، اما تخم کتان DHA یا EPA فراهم نمی‌کند و تنها اسید چرب امگا۳ موجود در غذاهای گیاهی ALA است.

روزانه باید چقدر امگا۳ دریافت کنید؟

دستورالعمل‌های تغذیه به زنان باردار و شیرده توصیه می‌کند که با خوردن ۲۲۷ گرم ماهی غنی از امگا۳ در هر هفته، روزانه ۲۵۰ میلی‌گرم DHA یا EPA دریافت کنند. اما سطح و میزانی برای دریافت DHA یا EPA توصیه نشده است.

آیا می‌توان مکمل‌ امگا۳ خورد؟

اگر ماهی نمی‌خورید، ممکن است تصمیم به خوردن یک مکمل امگا۳ بگیرید. مطالعات کمی، مزایای اندکی برای رشد شناختی کودکانی که مادران شیرده یا باردارشان مکمل امگا۳ خورده‌اند نشان داده‌اند، اما بیشتر پژوهش‌های انجام‌شده هیچ مزایای قابل ‌توجهی برای این محصولات نشان نداده‌اند.

مکمل‌های امگا۳ اسیدهای چرب DHA و EPA را فراهم می‌کنند و فاقد جیوه هستند. بسیاری از آنها حاوی روغن ماهی هستند اما جیوه در بافت‌های چربی ماهی ذخیره نمی‌شود. بنابراین، در روغن ماهی وجود ندارد اما PCBها ممکن است در آن وجود داشته باشند.

برخی زنان به عنوان منبع امگا۳ به روغن کبد ماهی رجوع می‌کنند که باید بدانید روغن کبد ماهی، ویتامین A بسیار بالایی دارد. این ویتامین در دزهای بالا می‌تواند سمی باشد. یک نگرانی دیگر این است که فهمیدن اینکه آیا روغن برای حذف مواد سمی مثل PCBها تصفیه شده یا نه، غیرممکن است.

بسیاری از خانم‌هایی که باردار هستند قصد دارند با مصرف مواد مقوی مختلف سلامت جنین خود را تا زمان زایمان تامین کنند یکی از رایج‌ترین سوال آن‌ها این است که مصرف ماهی در بارداری مفید است یا مضر؟ ماهی یکی از غذاهای دریایی سالم و سرشار از اسیدهای چرب امگا۳ نظیر DHA و EPA است که برای رشد و سلامت مغز و چشم ‌جنین مفید است. از جمله مواد مقوی دیگری که در این غذای دریایی وجود دارد می‌توان به چربی‌های اشباع شده، پروتئین، ویتامین D و … اشاره کرد. بنابراین مصرف ماهی در دوران بارداری برای رشد مناسب جنین و سلامت او بسیار موثر خواهد بود. در این مقاله به موضوع مصرف ماهی در بارداری و نکاتی در این مورد خواهیم پرداخت. برای دسترسی به پاسخ سوالات خود می‌توانید از فهرست زیر استفاده کنید.

فهرست پنهان

تاثیر خوردن ماهی در بارداری

غذاهایی که مادران در دوران بارداری مصرف می‌کنند تاثیر مستقیمی بر سلامت جنین و مادر دارد. بنابراین در برنامه مراقبتهای دوران بارداری موقع مصرف غذا باید دقت کرد تا ناخواسته به جنین آسیبی وارد نشود. علاوه بر مصرف ویتامین ها و مکمل های ضروری در دوران بارداری، غذاهای سالم و مقوی نیز خواص بسیاری برای جنین دارند. برای مثال برخی از آن‌ها برای پوست و موی نوزاد مفید‌اند و برخی دیگر موجب افزایش هوش او می‌شوند. ماهی نیز یکی از غذاهای بسیار مغذی است که مادران باید تا حد ممکن آن را در برنامه‌ی غذایی خود بگنجانند. زیرا مصرف ماهی در بارداری می تواند تاثیرات زیر را داشته باشد:

بالا رفتن هوش کودکان: بر اساس تحقیقات انجام شده بهترین زمان برای استفاده از این غذای دریایی برای بهبود هوش کودک، دوران بارداری است.
کاهش ابتلا به برخی بیماریها: مصرف ماهی‌های دارای امگا۳ در این دوران ریسک ابتلای کودکان به بیماریهایی مثل آلرژی‌های غذایی، اگزما و آسم را به میزان چشمگیری کاهش می‌دهد.

تغذیه مناسب مادر و جنین

بیشتر بخوانید: چه میوه هایی برای دوران حاملگی مفید است

مصرف ماهی‌های جیوه‌دار در بارداری

برخی از ماهی‌ها دارای جیوه هستند. جیوه و آلاینده‌هایی مثل آن وارد آب می شوند. باکتری‌هایی در دریا وجود دارند جیوه را به شکل متیل در می‌آورند. متیل از طریق آبی که ماهی‌ها در آن زندگی می‌کنند وارد بدنشان شده و در عضلاتشان به صورت پروتئین ذخیره می‌شود. این مواد از طریق فریز کردن و یا پختن در دمای بالا از بین نمی‌روند. به همین دلیل موقع انتخاب ماهی‌ حتما به این نکته توجه کنید که ماهی جیوه نداشته باشد. جیوه می‌تواند اثرات جبران ناپذیری روی مغز، سیستم عصبی و مهارت‌های حرکتی و دیداری جنین داشته باشد. بسیاری از‌ پزشکان با توجه به مواد مغذی ماهی معتقدند که مصرف آن در بارداری بسیار مفید است اما شناسایی ماهی‌هایی که دارای جیوه و مواد آلاینده‌ کمتری هستند کار دشواری است. اینکه مصرف چه میزان جیوه مضر است و موجب آسیب به جنین می‌شود هنوز کاملا مشخص نیست. کارشناسان در این زمینه معتقدند که باید از خوردن ماهی تن در دوران بارداری و ماهی‌هایی که مقدار زیادی جیوه دارند اجتناب کنید. مصرف ماهی هایی که جیوه کمتری نسبت به ماهی تن دارند نیز باید کمتر شود. ولی این به آن معنا نیست که مادران باردار باید ماهی را از برنامه غذایی خود حذف کنند.

اگر به مشاوره تغذیه در دوران بارداری نیاز دارید ما به شما خانم دکتر منیژه جوانمرد خوشدل را پیشنهاد می دهیم. جهت دریافت مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر با شماره ۷۷۷۱۴۴۰۵ تماس بگیرید.

کدام نوع ماهی‌ها دارای جیوه بیشتری هستند؟

اکثر ماهی‌ها و صدف‌ها دارای مقداری جیوه هستند. اما ماهی‌های بزرگ‌تری که از ماهی‌های کوچک‌تر تغذیه می‌کنند جیوه بیشتری دارند. زیرا این ماهی‌ها، جیوه بدن ماهی‌هایی خورده شده را نیز وارد بدن خود کرده اند. حتی جیوه در بدن ماهی های بزرگتر عمر طولانی‌تری به نسبت ماهی‌های کوچک‌تر دارند. پزشکان مصرف ماهی‌هایی زیر را سالم می‌دانند که خوردن آن‌ها به میزان مناسب مشکلی برای جنین به وجود نمی‌آورد:

سالمون
ساردین
کت فیش
و ماکارل

ماهی ساردین

اما در عوض استفاده از ماهی‌هایی زیر که از ماهی‌های دیگر تغذیه می‌کنند مجاز نیست و مصرف آن‌ها برای جنین مضر است:

اره ماهی
ماهی خال مخالی
کوسه ماهی
تاج ماهی

فواید خوردن ماهی در زمان بارداری

خوردن ماهی در زمان بارداری فواید زیر را برای مادر و جنین به همراه دارد:

کنترل وزن:
در دوران بارداری به دلیل اینکه ممکن است مادران هوس خوردن غذاهای مختلفی را داشته باشند، کنترل کردن وزن کمی دشوار است. پس قرار دادن غذاهای سالمی مانند ماهی در برنامه غذایی آنها کمک زیادی به کنترل وزن مادران می‌کند.

کاهش ابتلا به دیابت بارداری:
یکی از انواع دیابت، دیابت بارداری است. مصرف ماهی در بارداری به دلیل دارا بودن اسیدهای چرب امگا3 تاثیر بسیاری در کنترل قند خون دارد.

افزایش گلبول‌های قرمز:
ماهی‌ها به دلیل داشتن مقدار زیادی آهن و مواد معدنی مختلف در خود، موجب افزایش گلبول‌های قرمز در خون می‌شوند. این مورد تاثیر مستقیمی با رشد جنین و سلامت آن دارد.

کاهش بروز افسردگی:
بسیاری از زنان باردار در این دوران به دلایل مختلفی مانند افزایش وزن و گاهی ورم کردن و از دادن زیبایی خود دچار افسردگی می‌شوند. بر اساس مطالعات انجام شده، مصرف ماهی در بارداری رابطه مستقیمی با کاهش علائم افسردگی در این دوران دارد.

آیا خوردن تن ماهی در بارداری مضر است؟

تن ماهی از آن دسته از مواد غذایی است که شاید مادران بسیاری در دوران بارداری خوردن آن را هوس کنند. اما آیا این نوع غذای دریایی نیز مشکلی برای جنین به وجود نمی‌آورد؟ متخصصان و کارشنایان تغذیه بر این باورند که خوردن تن ماهی در بارداری به دلیل مقدار کم جیوه مشکلی به وجود نمی‌آورد. مادران می‌توانند آن را بدون نگرانی مصرف کنند. برخی از فواید خوردن تن ماهی در بارداری عبارت است از:

تامین مواد معدنی مورد نیاز بدن برای رشد جنین
تامین ویتامین دی و پروتئین‌هایی که برای بدن لازم هستند
تامین امگا۳ جهت تقویت هوش و بینایی جنین

خوردن زیاد تن ماهی ممکن است باعث بروز مشکلاتی نظیر مسمومیت بارداری یا پره ‌‌اکلامپسی شود. پس مقدار مجاز مصرف تن ماهی در بارداری چقدر است؟ با توجه به گفته‌ی پزشکان مصرف ۴ عدد تن ماهی در هفته کافی است و بیشتر از آن نباید استفاده شود. در رابطه با مصرف ماهی در بارداری نیز خوردن بیش از دو عدد ماهی متوسط در هفته مجاز نبوده و ممکن است خطراتی را برای مادر و جنین در بر داشته باشد. مقدار مجاز مصرف انواع تن ماهی در هفته عبارت است از:

تن ماهی آهی: نام دیگر این تن ماهی بیژی بوده و حاوی مقداری جیوه است. از این رو توصیه می‌شود مادران باردار بیش‌ از ۱۷۰ گرم از آن را در هفته استفاده نکنند.
تن ماهی آلباکو: این نوع تن ماهی سالم‌تر بوده و دارای مقدار کمتری از جیوه می‌باشد. به همین دلیل تا ۳۰۰ گرم از آن را می‌توان در هفته استفاده کرد.
تن ماهی بلوفین: این تن ماهی نیز دارای مقدار بیشتری از جیوه است و دستورالعمل مصرف آن مانند تن ماهی آهی می‌باشد.

مصرف تن ماهی در بارداری

عوارض مصرف زیاد تن ماهی

همانطور که گفته شد زیاده‌روی در خوردن تن ماهی برای زنان باردار مضر است و ممکن است مشکلاتی را در خصوص رشد و سلامت جسمانی جنین به وجود آورد. مضرات خوردن بیش از حد تن ماهی در بارداری به موارد زیر می توان اشاره کرد:

زیاد شدن مقدار جیوه در خون مادر، ریسک ابتلا به برخی از آسیب‌های قلبی را افزایش می‌دهد.
مواد غذایی کنسروی برای آنکه مدت طولانی‌تری سالم بمانند دارای مواد نگهدارنده هستند. این مواد شیمیایی برای مغز و سیستم عصبی جنین بسیار مضر هستند.
بسیاری از تن‌ ماهیها‌، نمک زیادی دارند و استفاده‌ی بیش از حد آن‌ها مقدار سدیم در بدن را افزایش می‌دهد. سدیم زیاد ممکن است به بالا رفتن فشار خون منجر شود.

برای پیشگیری از عوارض تغذیه نامناسب بر جنین خود شما هم می توانید از مشاوره تغذیه در دوران بارداری و مراقبت های دوران بارداری زیر نظر خانم دکتر منیژه جوانمرد خوشدل بهره مند شوید. جهت دریافت مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر با شماره ۷۷۷۱۴۴۰۵ تماس بگیرید.

مصرف قرص امگا۳ در بارداری

احتمالا بسیاری از مادران به جای مصرف ماهی ممکن است به فکر استفاده از مکمل‌های امگا۳ در بارداری باشند. مکمل های امگا 3 ممکن است جایگزین مناسبی باشد اما در مصرف آنها باید به نکاتی توجه داشته باشید:

دو نوع مکمل امگا 3 وجود دارد. یکی از آن‌ها از بافت بدن ماهی ساخته می‌شود و مصرف آن برای مادران باردار مشکلی ندارد و دیگری از کبد ماهی ساخته می‌شود که برای دوران بارداری توصیه نمی‌شود.
هر دو نوع این مکمل‌ها دارای امگا۳ هستند و تمامی نیاز‌های جنین را برای تقویت و رشد بهتر تامین می‌کنند. اما مصرف مکمل نوع دوم در دوران بارداری مجاز نیست. زیرا حاوی مقداری ویتامین‌A است که مصرف آن باید به اندازه و با احتیاط انجام شود.
اگر در هفته از ماهی تازه استفاده می‌کنید نیازی به مصرف این مکمل‌ها نیست. اگر علاقه‌ای به مصرف غذاهای دریایی ندارید و یا از اثرات جیوه موجود در ماهی تازه بر روی جنین خود می‌ترسید، این مکمل‌ها می‌توانند جایگزین خوبی باشند.

قرص امگا 3

بهتر است در مصرف مکمل‌ها با پزشک خود مشورت کنید تا بر اساس وضعیت شما بهترین گزینه را پیش رویتان بگذارد.

امیدواریم در این مقاله به سوالات شما در مورد فواید و مضرات مصرف ماهی در بارداری پاسخ داده باشیم. سوالات خود را در این مورد می توانید در بخش نظرات این مقاله مطرح نمایید.

https://dr-javanmard.com/%D9%85%D8%B6%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81-%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C/

علی عرب بالاجلینی · Answer

اگر باردار باشید، ماهی یکی از مهمترین مواد غذایی است که باید از آن، اجتناب کنید زیرا گمان می‌رود که مشکلات مربوط به رشد جنین با قرارگیری در معرض جیوه، مرتبط است. با اینحال یک مطالعه جدید که در مجله تغذیه بالینی آمریکا منتشر شد، نشان می‌دهد فوایدی که با مصرف ماهی توسط مادر در بارداری بدست می‌آید، ممکن است خطرات مربوط به جیوه را خنثی کند (بی اثر کند).

سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) و دفاتر بین المللی، در حال بازنویسی دستورالعمل‌هایی در مورد مصرف ماهی هستند تا فواید تغذیه‌ای ماهی را بهتر منعکس کنند.

در حال حاضر FDA توصیه می‌کند که خانم‌های باردار نباید بیش از ۲ بار در هفته، ماهی مصرف کنند. دلیل محدود کردن مصرف ماهی این است که مقدار زیادی جیوه در محیط زیست در اعماق اقیانوس‌های جهان، انباشته می‌شود بنابراین ماهی حاوی مقدار کمی مواد شیمیایی است.

اگرچه ارتباط بین مصرف ماهی و مشکلات رشد کودک، هرگز بطور قطعی ثابت نشده است اما پیش از این، متخصصان در مورد عواقب ناشی از سطح بالای جیوه در زنان باردار، نگران بوده‌اند

با اینحال، ماهی حاوی مواد مغذی مفید بسیاری می‌باشد بعنوان مثال اسیدهای چرب ماهی برای رشد مغزی خوب، ضروری است.

یکی از طولانی‌ترین و بزرگترین مطالعات جمعیتی در نوع خود، یک همکاری مشترک بود که بین مرکز پزشکی دانشگاه روچستر نیویورک، دانشگاه اولستر در بلفاست انگلستان و وزارت بهداشت و وزارت آموزش و پرورش جمهوری سیشل انجام شد و روی رشد کودکان سیشل تحقیق می‌کرد.

بدلیل آنکه ۸۹ هزار ساکن جزایر سیشل در اقیانوس هند، حدود ۱۰ برابر مردم اروپا یا آمریکا، ماهی مصرف می‌کنند در نتیجه، این ناحیه بعنوان یک مکان ایده‌آل برای اندازه گیری تاثیر بهداشت عمومی ناشی از قرارگیری در معرض سطح پایین جیوه در یک دوره طولانی، در نظر گرفته شد.

ممکن است امگا۳ با تاثیر التهابی جیوه، مقابله کند

بیش از ۱۵۰۰ مادر و کودک در این مطالعه شرکت کردند. رشد کودکان با استفاده از انواع مهارت‌های ارتباطی، آزمونه‌ای مهارت‌های حرکتی و رفتاری مورد بررسی قرار گرفت. این آزمون‌ها، ۲۰ ماه بعد از تولد کودک آغاز شدند و کودکان تا دهه دوم زندگی، تحت نظر قرار داشتند. همچنین از مادران در زمان بارداری، نمونه‌های مو جمع آوری شد تا این تیم بتواند میزان قرارگیری مادران باردار در معرض جیوه را اندازه گیری کند.

محققان دریافتند که قرارگیری در معرض جیوه در دوران بارداری با نمرات آزمون پایین، ارتباطی ندارد. همانطور که کودکان تا بزرگسالی تحت نظر بودند مشخص شد که هیچ ارتباطی بین مصرف ماهی در بین مادران باردار و اختلال رشد عصبی فرزندشان، وجود ندارد

میزان اسیدهای چرب اشباع نشده (PUFA) نیز در مادران باردار، اندازه گیری شد. محققان دریافتند کودکان مادرانی که میزان امگا۳(n3) اسید چربی که در ماهی موجود است بالاتری داشتند، در برخی آزمون‌ها، بهتر عمل کردند.

یک PUFA دیگر، n6 است که در گوشت و روغن‌های پخت و پز وجود دارد و در آمریکا و اروپا، متداول‌تر از مناطقی مانند سیشل است. با اینحال n6 برخلاف n3 که دارای خواص ضد التهابی است، باعث افزایش التهاب می‌شود.

در این مطالعه مشخص شد کودکان مادرانی که میزان n6 بالاتری داشتند نسبت به کودکان مادرانی که n3 بالاتری داشتند، در آزمون‌های مهارت‌های حرکتی، کمتر موفق بودند. این یافته‌ها، نظریه برخی از دانشمندان که معتقدند n3 اثرات التهابی جیوه را خنثی می‌کند، تایید می‌کند.

دکتر فیلیپ دیویدسون، برجسته‌ترین محقق مطالعه رشد کودک سیشل و استاد بازنشسته در دانشگاه روچستر و نویسنده ارشد این تحقیق می‌گوید: بنظر می‌رسد که ارتباط بین مواد مغذی ماهی و جیوه، به مراتب پیچیده‌تر از چیزی است که قبلا گمان می‌رفت. این یافته‌ها نشان می‌دهد که ممکن است یک تعادل مناسب بین خواص التهابی مختلف اسیدهای چرب وجود داشته باشد که رشد جنین را افزایش می‌دهد و در نتیجه این مکانیسم‌ها به مطالعه بیشتری نیاز دارد

.

عضو هیات علمی دانشکده تغذیه و علوم غذایی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان اظهار داشت: مصرف مواد غذایی با میزان جیوه بیشتر از حد استاندارد در زنان باردار برای رشد جنین، خطرناک است.

وی با اشاره به اینکه میزان تجمیع جیوه در برخی ماهی‌ها به‌ویژه از نوع شکارچی مانند کوسه و اره ماهی، بالاست، اضافه کرد: تحقیقات مختلف نشان می‌دهد که در بین ماهی‌های دریاهای ایران این موضوع در ماهی شوریده بیشتر نمود دارد.

امانی به تحقیقی که در این باره انجام داده است، اشاره و خاطرنشان کرد: در این تحقیق، میزان جیوه موجود در ماهی شوریده در دریای خلیج فارس از میزان استاندارد سازمان جهانی بهداشت (WHO) بیشتر بود.

بیشتر بخوانید:

میزان مجاز جیوه با توجه به استانداردهای سازمان بهداشت جهانی، نیم میکرو گرم بر گرم است.

به گفته وی، مسائلی مانند آلودگی‌های صنعتی و زیست محیطی در بالا رفتن تجمیع عناصر سنگین مانند جیوه در آبزیان تاثیر دارد.

این استاد دانشگاه با تاکید بر اهمیت غذایی ماهی، تصریح کرد: ماهی، منبع پروتئین، ویتامین و امگا ۳ است که مصرف آن ۲ بار در هر هفته و هر بار ۱۲۰ تا ۱۳۰ گرم توصیه می‌شود.

امانی با بیان اینکه ماهی‌های آب‌های آزاد، سردابی و پر چرب از جمله قزل‌آلا، ساردین، شاه ماهی و سالمون دارای اسید چرب (امگا ۳) بیشتری هستند، گفت: بیشتر ماهی‌هایی که به اسم سالمون در کشورمان عرضه می‌شود، واقعی نبوده و شبیه آن هستند.

وی با اشاره به اینکه مواد غذایی گیاهی مانند روغن کانولا، کلزا، سویا و گردو نیز امگا ۳ دارند، خاطرنشان کرد: اما مسئله مهم این است که امگای ۳ موجود در آنها باید در بدن انسان به ۲ نوع ضروری از امگا ۳ ( EPA و DHA ) تبدیل شوند که ویژگی مثبت بیولوژیکی (زیستی) را نشان دهند.

امانی با بیان اینکه این ۲ نوع امگا ۳ فقط در ماهی وجود دارد، افزود: ضریب تبدیل اسید چرب گیاهی در بدن به ۲ نوع ضروری مذکور کمتر از ۱۰ درصد است که این موضوع اهمیت مصرف ماهی را به‌عنوان منبع سرشار و مطمئنی از امگا ۳ نشان می‌دهد.

وی اظهار داشت: توان تبدیل اسید چرب امگا ۳ گیاهی به ۲ نوع ضروری مذکور در زنان بیشتر از مردان است.

رییس مرکز تحقیقات تغذیه و امنیت غذایی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان درباره میزان اسید چرب در ماهی‌های پرورشی توضیح داد: این موضوع منوط به نوع تغذیه ماهی است و با توجه به اینکه در تغذیه ماهی‌های پرورشی بیشتر از منابع گیاهی استفاده می‌شود میزان امگا ۳ در آنها کمتر است.

امانی با بیان اینکه میزان اسید چرب امگا ۳ در کفشک، سنگ سر و حلوا سیاه از ماهی‌های بومی خلیج فارس بیشتر است، افزود: اسید چرب امگا ۳ در کاهش حمله‌های قلبی، فشار خون، ریسک افسردگی و شدت بیش فعالی کودکان و بهبود قدرت حافظه و بهره هوشی تاثیر بسزایی دارد.

این استاد دانشگاه بهترین روش طبخ ماهی را کباب کردن، بخار پز و گریل کردن آن خواند و تاکید کرد: سرخ کردن ماهی به دلیل اکسید شدن اسید چرب امگا ۳ آن توصیه نمی‌شود.

سرانه مصرف سالانه ماهی در جهان ۲۱ کیلوگرم است که این میزان در کشورهای توسعه یافته بین ۳۰ تا ۳۵ کیلوگرم و در ژاپن به بیش از ۷۰ کیلوگرم در سال می‌رسد.

سرانه مصرف ماهی در کشورمان ۱۱ کیلو و ۲۰۰ گرم و در استان اصفهان حدود ۱۰ کیلوگرم است.

یکی از خوراکی هایی که وجود آن در رژیم غذایی هر شخصی لازم و ضروری است ماهی می باشد ، این خوراکی فواید زیادی را برای بدن دارد ، خوردن ماهی به مادران باردار توصیه می شود ، چرا که این غذا بر روی هوش نوزادشان تاثیر مثبت می گذارد.

غذاهایی که می خوریم، بر سلامتمان تاثیر مستقیم دارند و به همین دلیل باید در انتخاب نوع غذا دقت کرد. برخی غذاها باعث بهبود وضعیت پوست و مو می شوند، برخی آرام بخش اند و بعضی هم به افزایش هوش کمک می کنند…

ماهی یکی از غذاهایی است که باعث افزایش هوش کودکان می شود و والدین باید آن را در رژیم غذایی فرزندشان بگنجانند اما نتایج بررسی های جدید نشان داده است بهترین زمان مصرف ماهی برای افزایش هوش و بهبود رشد مغزی بچه ها، قبل از تولد آنها و در زمان بارداری مادر است.

نتایج مطالعه های محققان علوم تغذیه نشان داده مصرف ماهی به خصوص ماهی هایی که سرشار از اسیدهای چرب امگا3 هستند، فواید فراوانی دارد که با بهبود وضعیت رشد کودکان مرتبط است.به گفته محققان، زنانی که در طول بارداری ماهی چرب مصرف می کنند موجب می شوند ریسک ابتلای کودک شان به آلرژی های غذایی کاهش یابد.

محققان دریافتند مصرف ماهی در طول بارداری یا در طول دوره شیردهی با کاهش ریسک ابتلای کودک به آلرژی های غذایی، آسم، اگزما یا زکام بهاره مرتبط است.

مصرف ماهی در بارداری ریسک آلرژی غذایی کودک را کاهش میدهد

یافته های تحقیقاتی محققان دانشگاه چالمرز سوئد نشان می دهد کودکانی که تا قبل از 11 ماهگی در معرض مصرف ماهی و تخم مرغ که منابع اصلی اسیدهای چرب اُمگا-3 هستند، قرار می گیرند کمتر در معرض ریسک ابتلا به آلرژی ها قرار دارند.

کارین جانسون، عضو تیم تحقیق، در این باره می گوید:«به نظر می رسد مصرف ماهی در خانواده موجب کاهش ریسک ابتلا به آلرژی ها می شود.»

به گفته محققان کودکانی که در اوایل زندگی شان ماهی، تخم مرغ و آرد می خورند کمتر مبتلا به آلرژی ها می شوند، چراکه میزان اُمگا-3 خون شان بالاتر است.

نتایج نشان داد در هنگام تولد و همچنین در سن 4 ماهگی، کودکان سالم تر دارای نسبت بیشتر اسید چرب اُمگا-3 در خون شان بودند. سطح اُمگا-3 با مصرف ماهی چرب توسط مادر مرتبط است.

به گفته جانسون، مادر کودکان دارای میزان بالای اُمگا-3 در خون شان در طول بارداری و شیردهی ماهی بیشتری مصرف کرده اند.

https://www.afkarnews.com/

ایا ماهی برای زن باردار خطر دارد؟

2 جواب