جرم توهین در فضای مجازی ، زندان و جریمه نقدی سنگین می باشد

جرم توهین در فضای مجازی چیست؟

حضور رایانه در کنار سایر ابزار اطلاع‌رسانی در گوشی‌های تلفن همراه در قالب شبکه‌ های اطلاع‌‌رسانی، بر شتاب گردش اطلاعات در جهان افزوده و قابلیت تحصیل اطلاعات را بسیار افزایش داده است. با وجود این، محیط سایبر محیطی مخفی، آزاد و نامحدود است و بنابراین، به نظم احتیاج دارد و اگر خلاف این باشد، هر «صفحه» از این محیط می‌تواند صحنه جرم و آشفتگی بسیار شود. از جمله این جرایم، جرم توهین در فضای سایبر است که متاسفانه در هیچ‌یک از مواد قانون جرایم رایانه‌ای، به طور مستقیم به آن توجه نشده است. در ادامه به بررسی این جرم می‌پردازیم.

ویژگی‌های جرم توهین در فضای مجازی

گستره جرم توهین در فضای مجازی بسیار وسیع است. در حقیقت، فضای سایبر، همانند فضای واقعی و جهان خارجی، شاهد بروز انواع جرایم و جنایات است، به گونه‌ای که آنچه در جهان واقعی رخ می‌دهد، در اینترنت و شبکه‌های اطلاع‌رسانی نیز امکان وقوع دارد، با این تفاوت که به مدد فناوری‌های پیشرفته جهان مجازی، ارتکاب جرم و بزهکاری تسهیل شده است و همگان امکان ارتکاب آن را دارند. به علاوه، به علت تعداد زیاد کاربران، امکان رد‌گیری و دستگیری مجرمان خیلی کمتر از تعقیب مجرمان در جهان واقعی است. بر این اساس، می‌توان ویژگی‌های خاص جرایم رایانه‌ای را به این ترتیب برشمرد: گستردگی، فراوانی، فرامرزی بودن، وقوع سهل و آسان، تنوع، جذابیت و وجود ابهام حقوقی.

توهین رایانه‌ای

توهین رایانه‌ای، نوع جدیدی از جرم توهین به معنی سنتی آن است که در آن، وسیله ارتکاب رایانه است. جرم توهین رایانه‌ای، به معنی نسبت دادن هر چیز وهن‌آور، اعم از دروغ یا راست، به وسیله رایانه یا انجام دادن فعلی است که در نظر عرف و عادت، موجب کسر شأن یا باعث تخفیف و پست شدن فرد شود. می‌توان هتک حرمت را نتیجه حاصل از توهین رایانه‌ای دانست.

بررسی حقوقی

توهین رایانه‌ای نیز مانند تمامی جرایم دیگر باید از ۳ رکن تشکیل شده باشد تا عنوان «جرم» بر آن صدق کند. این ارکان عبارت‌اند از: رکن قانونی، رکن مادی و رکن معنوی. اگرچه در قانون جرایم رایانه‌ای، خصوصا در فصل پنجم، سخنی از توهین به میان نیامده است، اما چون توهین از مصادیق بارز هتک حیثیت است، از مواد مربوط به هتک حیثیت برای بررسی توهین رایانه‌ای استفاده می‌کنیم.

عنصر قانونی توهین رایانه‌ای

طبق ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی :

«توهین به افراد، از قبیل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک، چنانچه موجب حد قذف نباشد، به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه و یا ۵۰ هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد بود.»

علاوه بر این ماده، قانونگذار با توجه به شخصیت و مقام طرف اهانت، مواد دیگری را نیز تصویب کرده است، از جمله: مواد ۵۱۳، ۵۱۴ و ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی، ماده ۴۲ قانون وکالت، ماده ۲۰ لایحه قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری و ماده ۳۰ قانون مطبوعات.

اگرچه قانون جرایم رایانه‌ای که از سوی شورای عالی توسعه فضایی تدوین شده، به جرم توهین نپرداخته، اما توهین از مصادیق بارز هتک حرمت است، زیرا با توهین، حرمت یک فرد از بین می‌رود. بنابراین، با توجه به ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه‌ای، می‌توان جرم توهین در فضای مجازی را مجازات کرد. ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه‌ای مقرر کرده است: «هر کس به وسیله سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی، فیلم یا صوت یا تصویر دیگری را تغییر دهد یا تحریف کند و آن را منتشر یا با علم به تغییر یا تحریف منتشر کند، به نحوی که عرفا موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از ۹۱ روز تا ۲ سال یا جزای نقدی از ۵ میلیون ریال تا ۴۰ میلیون ریال یا هر ۲ مجازات محکوم خواهد شد.»

مجازات جرم توهین در فضای مجازی و رایانه‌ای

جرم توهین رایانه‌ای صراحتا در هیچ ماده‌ای از قوانین ذکر نشده و بدون مجازات ماندن مرتکبان جرم توهین در فضای مجازی نیز بر ارتکاب روزافزون آن خواهد افزود. به همین دلیل، به نظر می‌رسد باید طبق ماده ۱۶ قانون جرم توهین در فضای مجازی، مرتکبان این جرم را به عنوان یکی از مصادیق هتک حرمت، به حبس از ۹۱ روز تا ۲ سال یا جزای نقدی از ۵ میلیون ریال تا ۴۰ میلیون ریال یا هر ۲ مجازات محکوم کرد.

البته باید در نظر داشت که ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی به توهین ساده و ماده ۶۰۹ این قانون به توهین مشدد توجه کرده‌اند. مجازات توهین ساده بر اساس ماده ۶۰۸ شلاق تا ۷۴ ضربه یا ۵۰ هزار ریال تا یک میلیون ریال جزای نقدی است. مجازات توهین مشدد هم حبس از ۳ تا ۶ ماه یا تا ۷۴ ضربه شلاق یا ۵۰ هزار ریال تا یک میلیون ریال جزای نقدی است.

سؤالی که مطرح می‌شود، این است که با توجه به نبود تصریح قانونی به توهین رایانه‌ای و عام و مقدم بودن قانون مجازات اسلامی (مصوب ۱۳۷۵) و خاص و مؤخر بودن قانون جرایم رایانه‌ای (مصوب ۱۳۸۸) مرتکبان این جرم طبق کدام قانون باید مجازات شوند؟ در ضمن، باید در نظر داشت که مجازات مقرر در قانون جرایم رایانه‌ای شدیدتر از مجازات مقرر در قانون مجازات اسلامی است. پس چگونه می‌توان با روح قانون مخالفت کرد و مجازات مشدد را اعمال کرد؟

در پاسخ، باید گفت که طبق اصول فقهی، در صورتی که قانون عام بر قانون خاص مقدم باشد و تاریخ ورود هر دو (عام و خاص) معلوم باشد و زمان عمل به عام پیش از ورود خاص رسیده باشد، در این مورد خاص، مؤخر را ناسخ عام مقدم (نسخ جزئی) می‌دانیم. پس توهین رایانه‌ای را از شمول مواد ۶۰۸ و ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی خارج می‌دانیم و در خصوص مجازات این جرم، به ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه‌ای رجوع می‌کنیم. تشدید مجازات را نیز می‌توان با توجه به آثار و عواقب جبران‌ناپذیر این جرم توجیه کرد.

محل وقوع جرم و دادگاه صالح به رسیدگی

در توهین سایبری، اینترنت فقط یک وسیله برای ارتکاب جرم است (مثل مزاحمت تلفنی) و نباید آن را با مکان ارتکاب جرم اشتباه گرفت، زیرا در این صورت، در تشخیص دادگاه صالح نیز با مشکل مواجه خواهیم شد. در واقع، محل وقوع جرم، همان مکانی است که بزهکار رایانه‌ای به نتیجه مورد نظرش دست می‌یابد.

این موضوع از رأی وحدت رویه شماره ۷۲۱ ـ ۱۳۹۰/۴/۲۱هیات عمومی دیوان عالی کشور به شرح زیر به دست می‌آید: «وقوع بزه مزاحمت برای اشخاص به وسیله تلفن یا دستگاه‌های مخابراتی دیگر، موضوع ماده ۶۴۱ قانون مجازات اسلامی، منوط به آن است که نتیجه آن که مقصود مرتکب است، محقق گردد. بنابراین، در مواردی که اجرای مزاحمت از یک حوزه قضایی شروع و نتیجه آن در حوزه قضایی دیگر حاصل شود، محل حدوث نتیجه مزبور، محل وقوع جرم محسوب و مناط صلاحیت دادگاه رسیدگی کننده نیز همین امر خواهد بود.»

با توجه به وحدت ملاک توهین رایانه‌ای و مزاحمت تلفنی، می‌توان چنین بیان کرد که محل وقوع بزه توهین رایانه‌ای، محل حدوث نتیجه است. پس در جرایم رایانه‌ای، تعیین محل وقوع بزه در اختیار بزه‌دیده است. بزه‌دیده در هر مکانی از توهین رایانه‌ای اطلاع یابد، می‌تواند به شکایت کیفری اقدام کند. از این رو، محل حدوث نتیجه، محل وقوع جرم است و دادگاهی که این محل در حوزه آن قرار دارد، طبق ماده ۵۴ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور کیفری، صالح به رسیدگی است

یک نمونه دادنامه در خصوص بزه توهین در فضای مجازی (کانال تلگرامی)
در خصوص اتهام آقای فرزند و خانوم هر دو آزاد به قید کفالت دایر بر توهین نسبت به شاکی دادگاه با توجه به کیفرخواست صادره، شکایت شاکی، گزارش پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات (فتا) که آی پی متهم شناسایی که مطالب حاوی توهین در کانال تلگرامی با آی دی و از اکانت (حساب کاربری) متهم صورت گرفته ، اقاریر ضمنی متهم به رغم انکار اولیه و اظهارات متناقض وی، اظهارات دو نفر از مطلعین (اعضای کانال تلگرامی) با توجه به قانون استفساریه نسبت به کلمه اهانت که عرف جامعه و موقعیت اشخاص را در نظر گرفته است و با عنایت به اینکه شاکی پزشک می باشند و سایر قرائن و امارات موجود، با توجه به وضعیت خاص متهم و اظهار ندامت و عذرخواهی وی، مستند به ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی- تعزیرات مصوب ۱۳۷۵ نامبرده را به پرداخت یک میلیون ریال جزای نقدی در حق صندوق دولت محکوم می نماید.
نکته: از نظر نحوه رسیدگی دادسرای جرایم رایانه ای (دادسرای ناحیه ۳۱ تهران) به جرایم واقع شده در فضای مجازی (اینستاگرام، تلگرام، واتس اپ و …) در اغلب موارد، در صورتی که دلایل اولیه شاکی کافی برای وارد بودن اتهام به متهم باشد موضوع به پلیس فتا (پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات) ارجاع خواهد گردید. در این راستا، داشتن اسکرین شات از صفحه (پیج، کانال، گروه و …) شامل نوشته (تکست)، عکس (فوتو)، صوت (وویس) گرچه دلیل اثباتی محسوب نمی شود اما می تواند به عنوان قرائن اولیه مفید و موثر واقع شود. پلیس فتا ابتدائا نسبت به شناسایی آی پی متهم اقدام و با انجام اقدامات مورد نظر دادسرا، از جمله ابلاغیه جهت حضور متهم در مرجع انتظامی، گزارش مربوط را تنظیم و نزد مقام رسیدگی کننده (دادیار یا بازپرس) ارسال خواهد کرد.
امتناع متهم از حضور، همچنین عدم حضور وی به جهت عدم اطلاع از ابلاغیه نزد مرجع انتظامی، مانع تحقیقات پلیس نخواهد بود و در صورت احضار و عدم حضور متهم، ممکن است دستور جلب وی توسط مرجع قضایی صادر شود. حضور متهم در دادسرا می بایست با احتیاط و به همراه داشتن ضامن (معمولا دارای فیش حقوقی یا جواز کسب) صورت گیرد زیرا ممکن است در شعبه رسیدگی کننده برای وی قرار تأمین کیفری صادر شود که در صورت عجز از تأمین آن، احتمال بازداشت وی بعید نیست. {جهت مطالعه و اطلاع در خصوص قرار تأمین مراجعه شود به: قرار اخذ کفیل (قرار کفالت) همچنین قرار وثیقه؛ چند نکته کاربردی در سایت وکیل سرا}
باید دانست که هر گونه مطلب یا نوشتهدر فضای مجازی (از قبیل وبلاگ، وبسایت، و شبکه های اجتماعی) یا حتی لایو اینستاگرام و … در صورتی که حاوی هر گونه توهین، افترا، فحاشی، نشر اکاذیب، هتک حیثیت، ترویج و تشویق فساد و فحشا، نقض کپی رایت ، برند (علامت تجاری)، پتنت (حق اختراع) و مواردی از این دست باشد، قابلیت شکایت توسط شاکی یا در مواردی، اعلام جرم توسط دادستان را دارا بوده، در صورت وجود دلایل و قرائن کافی، می تواند منجر به صدور کیفرخواست علیه مرتکب گردیده و صدور حکم بر محکومیت وی را در پی داشته باشد.
ذیلا، سه مورد از دادنامه های صادره در خصوص نشر اکاذیب، توهین و فحاشی آورده شده که البته ارتباطی به فضای مجازی ندارد اما اگر همین بزه در فضای مجازی رخ داده باشد، حکمی مشابه خواهد داشت. صرفا ادله ی اثبات ممکن است تا حدودی متفاوت گردد، و در این خصوص، دادسرای رسیدگی کننده (دادسرای جرایم رایانه ای) خواهد بود.

یک نمونه دادنامه صادره در خصوص نشر اکاذیب از طریق اظهارات شفاهی
در خصوص اتهام خانم م.ن فرزند:م دایر بر نشر اکاذیب موضوع شکایت خانم ز.م فرزند: س، با توجه به جمیع اوراق و محتویات پرونده اولاً با فرض پذیرش ادعای شاکیه، مطالبی که از سوی متهم بیان شده نسبت به دختر و شوهر شاکیه بوده نه خود شاکیه؛ ثانیاً بزه نشر اکاذیب صرفاً به صورت مکتوب تحقق می یابد و اظهارات شفاهی کافی برای وقوع جرم نمی باشد لذا مستندا به ماده ۱۲۰ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ حکم بر برائت صادر و اعلام می گردد.
دادنامه در خصوص بزه توهین
در خصوص اتهام آقای فرزند و خانوم هر دو آزاد به قید کفالت دایر بر توهین نسبت به شاکی دادگاه با توجه به کیفرخواست صادره، شکایت شاکی، گواهی گواهان (شهادت شهود)،اقرار متهمین به اینکه به شاکی گفتیم معتاد حکایت از تحقیر آمیز بودن آن دارد و دفاعیات بلاوجه آنها، و نیز با توجه به سایر قرائن و امارات موجود در پرونده نوع بزه انتسابی به مشارالیه رامسلم دانسته مستند به ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵ نامبرده را به پرداخت یک میلیون ریال جزای نقدی در حق صندوق دولت محکوم می نماید. درخصوص اتهام اقای فرزند آزاد به قید کفالت دایر بر توهین نسبت به شاکی نظر به انکار متهم و با عنایت به اظهارات اکثریت شهود مبنی بر عدم آن از سوی مشارالیه و عدم نصاب لازم شهود جهت اثبات بزه معنونه و فقط دلیل کافی، همچنین با توجه به قانون استفساریه نسبت به کلمه اهانت از جانب مجلس شورای اسلامی که اعلام داشته است: “توهین عبارت است از به کار بردن الفاظ که صریح یا ظاهر باشد و یا ارتکاب اعمال و انجام حرکاتی که به لحاظ عرف جامعه و با در نظر گرفتن شرایط زمانی و مکانی و موقعیت اشخاص، موجب تحقیر آنان شود، و با عدم ظهور الفاظ توهین تلقی نمیگردد؛ لذا مستندا به اصل ۳۷ قانون اساسی رای بر برائت نامبرده صادر و اعلام می گردد.
نسبت دادن الفاظ رکیک
در خصوص شکایت آقای با وکالت آقای… دایر بر شرکت در ضرب و جرح عمدی و اخلال در نظم عمومی و شکایت متقابل متهمین علیه شاکی دایر بر فحاشی، دادگاه با عنایت به شکایت شکات و اقرار متهمین به درگیری و نظریه پزشکی قانونی و ملاحظه سی دی های ضمیمه پرونده مأخوذ از دوربین مدار بسته و سایر قرائن و امارات و ملاحظه متن کیفرخواست تنظیمی مجموعا بزه انتسابی به متهمین را محرز دانسته… و در خصوص اتهام دیگر متهمین دایره بر اخلال در نظم و اتهام آقای… دایر بر فحاشی، هر یک از متهمین ردیف ۱ و ۲ را به تحمل ۵۰ ضربه شلاق تعزیری و متهم ردیف ۳ را به تحمل ۷۴ ضربه شلاق تعزیری موضوع فحاشی محکوم می نماید و با توجه به سابقه کیفری هر سه متهم مستند به مواد ۴۶ و ۴۹ از قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ قرار تعلیق اجرای مجازات شلاق متهمین را به مدت یک سال صادر و اعلام می نماید تا چنانچه در ایام تعلیق مرتکب جرایم عمدی شوند حکم تعلیقی اجرا گردد.

https://www.yasa.co/blog/insulting-cybercrime-is-a-prison-and-fines/

https://www.google.com/amp/s/vakilsara.ir/%25D9%2588%25DA%25A9%25DB%258C%25D9%2584-%25D8%25B4%25DA%25A9%25D8%25A7%25DB%258C%25D8%25AA-%25D8%25A7%25D8%25B2-%25D9%2585%25D8%25B7%25D8%25A7%25D9%2584%25D8%25A8-%25D8%25A7%25DB%258C%25D9%2586%25D8%25B3%25D8%25AA%25D8%25A7%25DA%25AF%25D8%25B1%25D8%25A7%25D9%2585-%25D8%25AA%25D9%2584%25DA%25AF%25D8%25B1%25D8%25A7%25D9%2585/amp/

جرم فحاشی در فضای مجازی مانند جرم فحاشی در دنیای واقعی است و تفاوتی با آن ندارد. به همان میزان که فحاشی در دنیای واقعی، ناپسند و نکوهیده است و برای آن مجازات در نظر گرفته شده، برای جرم فحاشي در فضاي مجازي نیز مجازات تعیین شده است. همه گیر شدن استفاده از رایانه و تلفن‌های هوشمند و  رشد روز افزون شبکه‌های اجتماعی باعث شده است که فعالیت در فضای مجازی بسیار گسترده باشد. کمتر کسی را می‌شناسید که از امکانات فضای مجازی استفاده نکند یا صفحه‌ای در شبکه‌های اجتماعی نداشته باشد. وجود پایگاه‌های مختلفی که از آن‌ها به عنوان صفحات یا اکانت‌های شبکه‌های اجتماعی نام می‌بریم، این امکان را ایجاد می‌کند که افراد بتوانند هر محتوایی را به اشتراک بگذارند.

از طرف دیگر، شبکه‌های اجتماعی شرایط را برای افراد با هویت جعلی نیز فراهم کرده‌اند. بسیاری از افراد با پنهان شدن پشت نام‌های غیر واقعی می‌توانند عامل انتشار بسیاری از حاشیه‌های منفی باشند. این حواشی در مواردی می‌تواند باعث ایجاد هرج و مرج و آشوب روانی یا حتی اجتماعی در فضای جامعه باشد و تاثیراتی بسیار فراتر از فضای مجازی برجای بگذارد. به همین دلیل است که رسیدگی، پیگیری و نظارت بر فعالیت افراد در فضای مجازی از مهمترین مواردی است که باید به آن پرداخته شود. در کشور ما مسئولیت رسیدگی به فضای مجازی در اختیار پلیس سایبری یا پلیس فتا است. لازم به یادآوری است که هر عملی در واقعیت، به عنوان جرم تعبیر شود و برای آن مجازات تعیین شده باشد، در فضای مجازی هم جرم است و باید با آن مقابله شود. یکی از شایع‌ترین این جرائم سایبری، جرم اهانت در فضای مجازی است.

آیا فحش دادن در فضای مجازی یک عمل مجرمانه است؟
گاهی پرسیده می‌شود که آیا فحش دادن در فضای مجازی جرم است ؟!

در جواب باید بگوییم که مگر تفاوتی هم میان عمل انجام شده در فضای مجازی با فحاشی در دنیای واقعی وجود دارد؟ از نگاه قانون مجازات، فحاشی و اهانت در هر مکان یا جایگاهی و به هر طریقی که به معنای فحاشی باشد، جرم است و مجازات دارد. افرادی که می‌پرسند آیا فحاشی در فضای مجازی جرم است ، احتمالا به این مساله فکر می‌کنند که فضای مجازی اهمیت کمتری دارد یا تاثیر کمتری برجای می‌گذارد. این استدلال به کلی اشتباه است.

جرم فحش در فضای مجازی را می‌توانیم از شیوه‌های جدید فحاشی در نظر بگیریم. این جرم در حقیقت شیوه جدیدی از فحاشی است و در عمل با شیوه سنتی آن هیچ تفاوتی ندارد. اگر غیر از این باشد و هر شخصی بتواند با اکانت‌های مجازی، هر موضوع بی اساسی را به شخص دیگر نسبت دهد و موجب آزردگی خاطر آن‌ها باشد، بدون شک آرامش و امنیت جامعه خدشه دار خواهد شد. جرم فحش در فضای مجازی مانند سایر اَشکال جرم فحش ، محاکمه می‌شود و به آن مجازات تعلق می‌گیرد. افراد مختلف می‌توانند با مدارکی که از فحاشی در دست دارند، برای تنظیم دادخواست اقدام کنند و لایحه توهین و فحاشی تقدیم دادگاه شود. هیچ شخصی اجازه ندارد به صرف استفاده از فضای مجازی، فحاشی کند یا اتهامات بی اساسی را به شخص دیگر نسبت دهد.

چرا مقابله با جرم فحاشی در فضای مجازی اهمیت دارد؟
مقابله با جرم اهانت در فضای مجازی اهمیت بسیاری دارد. رشد شبکه‌های اجتماعی، رشد تکنولوژی و سادگی دسترسی به اینترنت و استفاده از آن، شرایط را برای انجام انواع جرائم در فضای مجازی بسیار آسان کرده است. علاوه بر این، فضای مجازی کاربران بسیار زیادی دارد که موجب تاثیر گذاری و انتشار سریع مطالب در فضای جامعه می‌شود. از طرف دیگر فضای مجازی شرایطی را ایجاد می‌کند که گاهی دسترسی به شخصی که جرم فحاشی را انجام داده است، کمی مشکل می‌شود.

فحاشی به شخص دیگر می‌‌تواند درگیری‌های خانوادگی ایجاد کند و فحاشی به افراد در مقام‌های بالاتر مانند جرم توهین به رهبری می‌تواند امنیت جامعه را خدشه دار کند. با تمام مواردی که ذکر شد، احتمالا تا به اینجا متوجه اهمیت مقابله با جرم فحش دادن در فضای مجازی شده اید. با این جرم مانند سایر جرائم سایبری برخورد خواهد شد. هرچند که در هیچ یک از ماده‌های مربوط به جرائم در فضای مجازی به طور مستقیم به آن اشاره نشده است.

جرم فحاشی در فضای مجازی از نگاه قانون مجازات
حکم فحاشی ناموسی در فضای مجازی و به دنبال آن تعیین مجازات برای آن، براساس قانون مجازات تعیین می‌شود. این مجازات دقیقا همان مجازاتی است که برای فحاشی در دنیای واقعی مشخص شده است. ماده ۶۰۸ قانون مجازات در خصوص جرم فحاشی می‌گوید:

بی احترامی به افراد، از قبیل فحاشی و استعمال الفاظ بی ادبانه، چنانچه موجب مجازات جرم قذف نباشد، شخص مرتکب به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه یا ۵۰ هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.

علاوه بر این، قانون مجازات، مقام شخص را نیز مورد نظر قرار می‌دهد. اگر شخص از افراد عالی رتبه باشد یا موضوع مورد فحاشی از ارزش‌های دینی و اجتماعی مردم جامعه باشد، میزان مجازات افزایش پیدا خواهد کرد. ماده‌های  ۵۱۳، ۵۱۴ و ۶۰۹ قانون مجازات و همچنین ماده ۴۲ قانون وکالت، به همراه ماده ۲۰ لایحه قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری و ماده ۳۰ قانون مطبوعات از جمله ماده‌هایی هستند که درباره جرم فحاشی صحبت کرده‌اند. در ادامه هر کدام از ماده‌های بالا را توضیح می‌دهیم.

ماده ۵۱۳ قانون مجازات
این ماده قانونی بیان می‌کنید که هرکس به اعتقادات مذهبی یا هریک از انبیاء بزرگ و امامان شیعه و حتی حضرت زهرا (س) اهانت کند به حبس از یک تا پنج سال محکوم می‌شود.

ماده ۵۱۴ قانون مجازات
این قانون نیز بیان می‌کند که هر کس به بنیانگذار انقلاب و مقام معظم رهبری به هر شکل ممکن، اهانت کند مجازاتی به اندازه شش ماه تا دو سال حبس را تحمل خواهد کرد.

ماده ۶۰۹ قانون مجازات
این ماده قانونی نیز با توجه به سمت هر شخص تعیین تکلیف کرده است. این ماده قانونی می‌گوید:

«هر کس با توجه به سمت به یکی از روسای سه قوه یا معاونان ریاست دولت یا وزرا یا یکی از نمایندگان مجلس شورا یا‌ نمایندگان مجلس خبرگان یا اعضای شورای نگهبان یا قضات یا اعضای دیوان محاسبات یا کارکنان وزارتخانه‌ها و موسسات و شرکت‌های دولتی و شهرداری‌ها، در حال انجام وظیفه یا به سبب آن فحاشی کند به سه ماه تا شش ماه حبس یا تا (۷۴) ضربه شلاق یا پنجاه هزار ریال تا یک میلیون ریال جزای نقدی محکوم می‌شود.»

ماده ۴۲ قانون وکالت و ماده 20 لایحه قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری
این ماده قانونی نیز بیان می‌کند که وکلا وظیفه دارند در دفاع خود در دادگاه و حتی در مقابل مقامات اداری و همچنین وکیل شخص مقابل (طرف دعوا) یا خود او، نهایت ادب و نزاکت را حفظ کنند. در غیر این صورت به مجازات انتظامی درجه 4 به بالا محکوم می‌شوند.

ماده 20 لایحه قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری نیز در حمایت از وکیل دادگستری بیان می‌کند که هرکس به وکلای دادگستری فحاشی کند به حبس از پانزده روز تا سه ماه محکوم خواهد شد.

ماده ۳۰ قانون مطبوعات
مطابق با این ماده از قانون «انتشار هر نوع مطلب مشتمل بر تهمت یا فحش و الفاظ بی ادبانه و نظایر آن نسبت به افراد مختلف ممنوع است.‌ مدیر مسئول جهت مجازات به محاکم قضایی معرفی می‌گردد و تعقیب جرائم مزبور، موکول به دادخواست شاکی خصوصی است و در صورت استرداد‌ دادخواست، تعقیب در هر مرحله‌ای که باشد متوقف خواهد شد.»

با اینکه به طور مستقیم قانونی برای جرم فحاشی در فضای مجازی یا حتی مجازات فحاشی ناموسی در فضای مجازی وجود ندارد، اما با استناد به ماده‌هایی که در بالا بیان کردیم، این جرم پیگیری شده و مرتکب مجازات می‌شود.