لطفا راهنمایی کنید مصرف قرص راکوتان در دوره انجام لیزر چه اثر بدی می تواند داشته باشد.
راکوتان نام تجاری ایزوترتینوئین است که با نام های تجاری مختلف از جمله راکوتان، آکوتان ،ایزوترتینوئین هگزال ،نرم اسکین ،آکنوترن در بازار دارویی ایران موجود است . دارو از مشتقات ویتامین A است و تأثیر فوق العاده در درمان جوش دارد.
کاربردهای دیگری نیز در پوست دارد که در این مقاله به اثرات ضد جوش آن می پردازیم . ( در این مقاله هر جا از اسم راکوتان استفاده می شود منظور ایزوترتینوئین می باشد و شامل سایر نام های تجاری نیز می شود)
کپسول ایزوترتینوئین یا راکوتان باعث کاهش تولید چربی طبیعی پوست می شود پس منافذ پوستی بسته نمی شوند و تجمع چربی و التهاب بعدی اتفاق نمی افتد و در نتیجه جوش ایجاد نمی شود.
مکانیسم دیگری که راکوتان از آن طریق عمل می کند باعث کشته شدن باکتری مؤثر در ایجاد آکنه می شود.
معمولاً پاسخ بستگی به دوز شروع دارد ، در ابتدا ممکن است حتی بدتر شدن جوش ها رخ بدهد و به تدریج روند رو به بهبود شکل می گیرد در بسیاری موارد جهت جلوگیری از خشکی بیش از حد و اذیت شدن بیمار دارو با دوز کم شروع می شود در نتیجه شروع پاسخ نیز کندتر است.
معمولاً ظرف ٢ هفته پاسخ نسبی شروع می شود و ظرف 4 تا 6 هفته بهتر می شود.
اغلب طول مدت مصرف داروی راکوتان بستگی به وزن بیمار و دوز تجویز شده آن دارد که اغلب 6 تا 9 ماه طول می کشد حتی تا چند ماه بعد از قطع دارو اثر درمانی آن برای جوش وجود دارد. در موارد نادر ممکن است نیاز باشد دوره بعدی تجویز کپسول راکوتان (ایزوترتینوئین) انجام شود که حداقل فاصله بین دوره اول و دوره دوم 6 ماه است.
وقتی جوش شدید در سن زیر 16 سال وجود دارد یا همزمان با جوش های شدید اختلال هورمونی وجود داشته باشد ممکن است دوره های بیشتری از راکوتان مورد نیاز باشد و یا همزمان با راکوتان نیاز به مصرف داروهای هورمونی وجود داشته باشد.
قبل از شروع دارو ، آزمایش خون باید داده شود و در مورد خانم ها حتماً تست حاملگی باید داده شود و سپس در فواصل منظم بنا به صلاحدید پزشکتان باید آزمایش خون (آزمایشات کبدی و پروفایل چربی ) چک شود.
مهمترین عارضه کپسول راکوتان (ایزوترتینوئین) بارداری در حین مصرف دارو برای خانم ها می باشد این دارو جزء گروه X بارداری است و برای جنین بسیار مضر است.
بسیار مهم و ضروری است که خانمهای متأهل در حین مصرف دارو و تا یک ماه بعد از قطع آن دو روش جلوگیری برای جلوگیری از بارداری داشته باشند.
کاندوم به تنهایی روش کافی برای جلوگیری نمی باشد و به عنوان روش دوم برای جلوگیری قابل قبول است ، روش اول باید روش مصرف قرص باشد که کمترین احتمال خطا را دارد.
خیر در مورد مردها استفاده از راکوتان هیچگونه ممنوعیتی حتی در زمان اقدام برای بچه دار شدن وجود ندارد ، کپسول راکوتان ( ایزوترتینوئین ) روی اسپرم تأثیری ندارد.
بر خلاف باور عامه ، کپسول راکوتان ( ایزوترتینوئین ) هیچ تأثیری روی باروری ندارد و باعث ناباروری و مشکلات تخمدانی و رحمی نمی شود و عوارض دراز مدت ندارد و تمام عوارض با قطع دارو خود به خود بهبود می یابد. خانم های متأهل یک ماه بعد از قطع دارو به راحتی و با خیال راحت می توانند اقدام به بارداری کنند.
راکوتان باعث خشکی پوست و مخاط می شود و شایع ترین عارضه آن خشکی لبهاست که در عین حال بیانگر میزان مؤثر بودن دارو نیز می باشد. یعنی وقتی لب ها خشک شده اند میزان دارو در بدن برای درمان جوش مناسب است ، پس جهت بهبود این عارضه باید به طور مکرر از مرطوب کننده و بوم های لب مختلف برای درمان خشکی لب استفاده کرد ، علاوه بر لبها ، مخاط بینی نیز خشک می شود که باید با ویتامین A چشمی داخل بینی چرب شود ، اگر مخاط بینی چرب نشود ممکن است به خاطر خشکی مخاط دچار خونریزی شود.
دیگر مخاطها که ممکن است دچار خشکی شوند مخاط چشم است به هیچ عنوان در حین مصرف کپسول ایزوترتینوئین ( راکوتان ) نباید از لنز چشمی استفاده شود زیرا به خاطر خشکی مخاط چشم ممکن است لنز باعث خراش قرنیه شود. در صورتی که در طول مصرف راکوتان احساس خشکی چشم و اشک ریزش دارید می توانید از قطره های اشک مصنوعی استفاده کنید.
در صورت خشکی دهان و گلو از آدامس میتوان کمک گرفت.
از عوارض دیگر شایع کپسول ایزوترتینوئین ( راکوتان ) خشکی پوست است در طول مصرف کپسول حمام های کوتاه با آب ولرم و استفاده منظم از مرطوب کننده ها می تواند در کنترل این عوارض کمک کننده باشد.
استفاده از کپسول راکوتان ( ایزوترتینوئین ) باعث حساس شدن پوست به آفتاب می شود ، پس از آفتاب مستقیم و استفاده از سولار پرهیز کنید و به طور منظم از ضد آفتاب های فاقد چربی استفاده کنید.
سایر عوارض کمتر شایع راکوتان سردردهای خفیف و درد عضلانی و درد زانوها و ریزش مو است .
توجه داشته باشید که اکثر عوارض راکوتان ( کپسول ایزوترتینوئین ) با قطع دارو بهبود می یابد .
بهترین زمان مصرف کپسول راکوتان بعد از وعده اصلی غذا با شکم پر و آب فراروان می باشد زیرا جذب بهتری دارد .اگر دارو را در وعده ظهر فراموش کردید ،شب بخورید ولی هرگز 2 کپسول را با هم نخورید و اگر شب نیز فراموش کردید آن دوز را دیگر نخورید و فردا بعد از ناهار دوز بعدی کپسول را مصرف کنید.
قرص های تقویتی که حاوی ترکیبات ویتامین A هستند نباید همزمان با کپسول راکوتان استفاده شود. آنتی بیوتیک های گروه تتراسایکلین ، داکسی سایکلین و مینوسیکلین نباید همزمان با مصرف راکوتان مصرف شوند.
استفاده از داروهای موضعی ضد جوش در حین مصرف کپسول راکوتان ممکن است باعث تحریک و التهاب پوستی شود.
حتماً اگر داروی دیگری همزمان با مصرف راکوتان مصرف می کنید پزشک خود را مطلع کنید.
خیر، اهدای خون در زمان مصرف دارو و تا یک ماه بعد از قطع آن ممنوع است زیرا در صورتی که خون شما به فرد حامله زده شود داروی موجود در خون باعث آسیب به جنین می شود.
بهتر است در زمان مصرف دارو الکل مصرف نکنید یا میزان مصرف را به حداقل کاهش دهید ، این به خاطر آسیب کبدی در مصرف همزمان دارو و الکل می باشد و همچنین مصرف همزمان می تواند چربی خون شما را افزایش دهد.
خیر ، شما می توانید مصرف روزانه غذا و مایعات را به صورت نرمال داشته باشید و فقط به خاطر سلامت خود از مصرف غذاهای چرب پرهیز کنید.
برای این که مطمئن شوید دارو مناسب شماست یا خیر ، در صورت وجود شرایط زیر پزشک خود را در جریان بگذارید:
اگر شما فردی سالم هستید و تغذیه مناسب دارید و تحرک کافی دارید و آزمایشات اولیه نرمال است نیاز به نگرانی وجود ندارد و فقط در فواصل منظم باید کارکرد کبد و میزان چربی خون شما از طریق آزمایش خون چک شود.
Posted on 17. Mar, 2012 by دکتر کاوه کریمی راد in پرسش های متداول
مقدمه
ایزوترتینوئین خوراکی مشهورترین دارو از دسته رتینوئیدها می باشد . رتینوئیدها در واقع انالوگ های ساختمانی-عملکردی ویتامین A می باشند که تاثیرات متعددی بر تمایز و تکثیر سلول ها و عملکرد سیستم ایمنی دارند .
ایزوترتینوئین خوراکی از سال 1971 در اروپا جهت درمان آکنه مورد است قرار گرفت . بعد از 12 سال مصرف ، دارو جهت درمان مبتلایان به آکنه ندولوکیستیک شدید مورد تائید FDA قرار گرفت . با گذشت زمان موارد مصرف دارو گسترده تر شده و امروزه شامل مبتلایان به آکنه های مقاوم به سایر درمان ها ، آکنه هائی که باعث ایجاد اسکار ( جوشگاه ) می شوند ، فولیکولیت های گرم منفی ، آکنه فولمینانت و روزاسه شده است . این دارو تنها روش درمان آکنه است که منجر به دوره های طولانی بهبودی و حتی رفع کامل آکنه برای همیشه می شود . توجه داشته باشید که این دارو باید تنها توسط پزشک متخصص آشنا با دارو ، عوارض احتمالی آن ، تداخلات داروئی ، موارد منع مصرف و … تجویز شود و بیمار درتمام طول درمان تحت نظارت دقیق وی باشد . از تهیه و مصرف و یا ادامه درمان بدون نظارت پزشک مسلط بر دارو اکیداً خودداری نمائید .
ایزوترتینوئین به صورت کپسول های 10 و 20 میلی گرمی در بازار در دسترس است . دوز مورد استفاده با توجه به وزن بیمار تعیین می شود . برای جذب بهتر دارو توصیه می شود دارو با سنگین ترین وعده غذائی مصرف شود .
برای کاهش عوارض و عدم تشدید التهاب ضایعات توصیه شده است که در ماه اول دارو با حداقل دوز ممکن تجویز شود . شروع اثر دارو بعد از 1 تا 3 ماه از شروع دارو و به تدریج هویدا می شود . جهت کاهش احتمال عود آکنه بعد از قطع درمان توصیه می شود دارو تا رسیدن به دوز تجمعی 120 تا حداکثر 150 میلی گرم ضرب در وزن بیمار مصرف شود گرچه اخیراً در مبتلایان به موارد متوسط بیماری مصرف یک دوره 6 ماه با دوز 20 میلی گرم روزانه توصیه شده است .
تا یک سوم از بیماران ممکن است به دوره های دیگری از دارو نیاز پیدا کنند . این گروه بیشتر بیماران با اشکالات هورمونی ، نوجوانان زیر 16 سال ، بانوان با آکنه نسبتاً خفیف ، مبتلایان به آکنه های میکروکیستیک و آکنه کمدونال می باشند . با توجه به اینکه گاهی اثرات درمان تا چند ماه بعد از قطع دارو ادامه می یابد شروع دوره جدید درمان زودتراز 2 تا 3 ماه فاصله از اتمام دوره قبلی توصیه نشده است .
شایع ترین عارضه دارو درگیری پوست و مخاط است که با دوز مورد استفاده دارو در ارتباط است و با ادامه درمان از شدت آن کاسته می شود . این عوارض شامل التهاب و خشکی لب ، خشکی مخاط دهان و بینی ، خشکی پوست بدن و شکنندگی پوست است .
پر خطرترین عارضه بالقوه دارو تراتوژنسیتی ( عوارض و آسیب های شدید بر جنین ) در صورت بارداری در حین یا حتی یک ماه اول بعد از قطع داروست . توصیه اکید شده است که زنان متاهل از یک ماه قبل از شروع دارو ، در تمام دوره درمان و تا یکماه بعد از قطع درمان از یک روش مطمئن جلوگیری همانند قرص های ضد بارداری استفاده نمایند . گرچه بعد از 10 روز از قطع دارو سطح غلظت پلاسمائی دارو به قبل از شروع دارو بر می گردد ولی توصیه نگارنده به بانوان عدم بارداری تا 3 ماه بعد از مصرف آخرین داروست ؛ بارداری بعد از مدت ذکر شده خالی از خطر است . مصرف این دارو منجر به نازائی نمی شود . گرچه هیچگونه عارضه ناشی از رتینوئیدها در جنین های پدران تحت درمان با ایزوترتینوئین گزارش نشده است ولی به مردان نیز توصیه می شود در حین مصرف دارو از اقدام جهت پدر شدن خودداری نمایند .
از دیگر عوارض شایع افرایش چربی خون ( تری گلیسرید و کلسترول ) می باشد . جهت کاهش شدت این عارضه به مصرف کنندگان توصیه می شود که در حین درمان از مصرف غذاهای چرب و فست فود خودداری کنند . در صورت افزایش خفیف چربی خون ادامه درمان بلامانع است اما در صورت تشدید آن نیاز به اقداماتی همچون مصرف داروهای کاهنده چربی خون ، کاهش دوز ایزوترتینوئین و قطع موقت دارو می باشد .
از سایر عوارض احتمالی می توان به تحریک کبد و افزایش آنزیم های کبدی اشاره نمود که این عارضه با قطع مصرف دارو رفع خواهد شد . از سایر عوارض : دردهای عضلانی ، درد مفاصل ، احساس خستگی ، خشکی چشم ، کاهش دید در شب ، بی اشتهائی ، تهوع ، اسهال و سردرد می باشند . با توجه به اینکه برخی عوارض تنها با آزمایش خون قابل تشخیص است انجام آزمایش قبل از شروع دارو برای بررسی سلامت بیمار و امکان شروع دارو ضروری است . برخی ازآزمایشات بعد از یکماه و سپس بسته به وضعیت بیمار هر 2-3 ماه یکبار نیاز به تکرار دارند . نکته مهم این است که عوارض فوق در صورت تشخیص سریع و درمان موثر بدون ایجاد عارضه ماندگار قابل رفع می باشند مگر در بیماری که دارو را به صورت سرخود یا به تجویز دوستان خود مصرف نماید و دارومنجر به عارضه شود بدون آنکه نامبرده مطلع باشد و ادامه مصرف آن منجر به آسیب به بدن گردد .
مصرف ایزوترتینوئین در زنان باردار و مادران شیرده ، زنان متاهل که از روش جلوگیری از بارداری مطمئنی استفاده نمی کنند مطلقاً ممنوع است . همچنین مصرف این دارو در افراد دارای حساسیت به روغن سویا، بادام زمینی و پارابن ممنوع است. ممنوعیت نسبی مصرف دارو شامل : مبتلایان به چربی خون متوسط تا شدید، لکوپنی، مبتلایان به اختلال شدید در عملکرد کبد یا کلیه، مبتلایان به فشار بالای داخل جمجمه و افراد مستعد اقدام به خودکشی است .
مصرف همزمان با داکسی سیکلین ، مینوسیکلین ، تتراسیکلین ، متوترکسات ، مکمل های حاوی ویتامین A و هر نوع مکمل برای افزایش یا کاهش وزن و بدن سازی ممنوع است . توصیه می شود که از مصرف الکل خودداری شود .
خطرناکترین واقعه ممکن ، بارداری درحین مصرف دارو می باشد بنابراین توصیه اکید شده است که از یکماه قبل از شروع دارو، در تمام طول درمان و تا یکماه بعد از اتمام درمان از دو روش مطمئن پیشگیری از بارداری به صورت همزمان استفاده شود.
همچنین توصیه می شود که در طول درمان وتا یکماه بعد از مصرف آخرین کپسول از اهداء خون خودداری شود.
از دیگر نکات مهم عدم انجام Resurfacing همانند لیزر جهت رفع اسکار آکنه تا 6 ماه بعد از اتمام دوره درمان با ایزوترتینوئین خوراکی است.
توصیه مهم دیگر عدم اپیلاسیون با موم یا شمع (Wax) در طول درمان و تا 6 ماه بعد از اتمام مصرف دارو می باشد.
تاکنون ثابت شده برای درمان نواحی وسيع پوشیده از مو هیچ روشی بهتر از لیزر نیست و روشهای دیگر به اندازه لیزر نمی توان موثر واثر ماندگاری داشته باشد. برای نواحی محدود و یا برای از بین بردن موهای سفید البته الکترولیز می تواند بسیار مفید باشد.
لیزر چیست؟
لیزرنوری تك رنگ و تك طول موج است. در لیزر موهای زائد عمدتا نور لیزر دررنگدانه ملانینی كه در موها به وفور یافت می شود، جذب شده و سبب تخریب سلولهای سازنده مو میشود و به همین دلیل است كه هرقدر مو ضخیمتر و مشكی ترباشد ،ملانین بیشتری دارد که نور لیزر را بهتر جذب كرده و راحتتر از بین می رود. در عین حال چون ملانین در خود پوست هم وجود دارد هرچه مقدار آن كمتر باشد، یعنی بیمار سفیدتر باشد، انرژی كمتری در پوست جذب شده و احتمال سوختگی ناشی از لیزر مو كمتر می شود.
کدام بیماران برای لیزر موهای زائد مناسب تر هستند؟
بیمارایده آل، بیماری است كه پوستی روشن اما مویی مشكی و ضخیم داشته باشد. انتظاراتش واقع گرایانه بوده و اختلال هورمونی نداشته باشد. هرچند كه باپیشرفت هایی كه در زمینه لیزر و روشهای سرد كردن پوست به وجود آمده است بیمارانی كه پوستهای تیره تر دارند را هم می توان به شكل موثری درمان كرد اما تاثیر لیزر روی پوست های روشن با موهای سیاه بسیار بیشتر است.. در مورد موهای بلوند، سفید یا قرمز كاهش دائمی موهای زائد غیرممكن است.اگرچه رشد این موها را می توان با انجام لیزر گاه تا 2- 3 ماه هم به تاخیر انداخت اما معمولا با همان تعداد و ضخامت و رنگ قبل مجددا رشد می كنند، برای کاهش دائمی باید به محض رشد موها دوباره لیزررا تکرار کرد که به مرور تکرار لیزر تعداد موها کمتر ونازکتر شوند . در مورد موهای کرکی انجام لیزر توصیه نمی شود چرا که احتمال تقویت آنها و گرفتن نتیجه عکس وجود دارد.
چه مراحل و بررسی هایی قبل از انجام لیزر باید صورت بپذیرد؟
وضعیت هورمونی در خانمها:
وجوداختلالات هورمونی و علائمی كه به نفع آنها وجود دارد (مثل نامنظمی سيكل قاعدگي، ریزش موی سر، جوشهای مكرر صورت و سابقه نازایی) از مسائل مهمی هستند که باید بررسی شوند. از آنجا كه اختلالات هورمونی در بسیاری از بیماران پرمو دیده می شود حتما بیمار باید از این جهت بررسی شود در غیر این صورت درمان با لیزر تاثیر نداشته و به درازا خواهد كشید.
مصرف بعضی داروها كه میتوانند منجر به رویش موهای زائد شوند. مثل كورتونها، هورمونها و مینوكسیدیل: این داروها حتی در سر باعث رشد موهای زائد می شوند. در این بیماران لیزر اثر مناسب را نخواهد داشت.
وجود بعضی بیماریها مثل پسوریازیس، لیكن پلان، ویتلیگو (برص): در این بیماران احتمال پیدایش ضایعات در محل لیزر وجود دارد.
سابقه اسكار هیپرتروفیك یا كلوئید (گوشت اضافه محل عمل): انجام لیزر در این بیماران احتمال دارد، سبب ایجاد اسكار هیپرتروفیك شود و بهتر است انجام نگیرد.
سابقه تبخال مكرر: در این بیماران از 24 ساعت قبل تا چند روزبعد از لیزر باید داروهای ضد تبخال استفاده شود.
سابقه عفونت فعال مثل جوشهای چركی: در صورتی كه بیمار جوش چركی یا هر كانون عفونی دیگری در محل لیزر مو داشته باشد باید تا زمان درمان آن عفونت لیزر به تعویق بيفتد.
برنزه بودن(tanning): به هر روشی كه فرد باعث برنزه شدن پوست خود شده باشد، اعم از آفتاب گرفتن یا سولاریوم، احتمال سوختگی پوست و ایجاد لك به دنبال ليزر بسیار زیاد است. در این بیماران بهتر است درمان تا زمان از بین رفتن رنگ به تعویق بیفتد ودر این مدت بیمار از تركیبات ضدلك و ضدآفتاب استفاده كند. حداقل یک ماه بعد از برنزه شدن لیزر موهای زائد ممنوع است.
وجود تاتو یا خال یا كك و مك در محل لیزر: از آنجا كه انجام لیزر مو می تواند باعث كمرنگ شدن این ضایعات شود باید از قبل به بیمار در مورد این مسئله تذكر داد.
مصرف ایزوترتینویین (یا راكوتان كه برای درمان جوشهای مقاوم به كار میرود): اگر بیمار از این دارو استفاده می كند چون باعث حساس شدن شدید پوست به نورلیزر و افزایش احتمال سوختگی و اسكار و لك میشوددر این بیماران بهتر است لیزر موی زائد انجام نشود و یا با تنظیمات خاص و توسط متخصص پوست لیزر درمانی انجام شود.
چه تعداد جلسه برای درمان موهای زائد نیاز است؟
پاسخ قطعی به این سؤال نمی توان داد چون بسته به فرد و محل مورد درمان تعداد جلسات متفاوت است. مثلا لیزر موهای صورت بیشتر از ناحیه زیر بغل طول می كشد و در كل به طور متوسط ۴ تا ۷جلسه درمان لازم است ولی ممكن است بیشتر یا كمتر طول بكشد و درصورت وجود زمینه اختلالات هورمونی به درازا می كشد.
اثرات لیزر بر روی موهای زائد چیست؟
نخستین لیزرهائی که در کاهش موی زائد به کار رفتند عبارت بودند از: لیزر یاقوت یا روبی و لیزر Nd:YAG. بعدها لیزرهای اختصاصی تری برای این هدف به کار رفتند که از آن جمله می توان به لیزرها ی دایود و الکساندرایت اشاره کرد که با ساطع کردن طول موجهای اختصاصی تر برای تخریب مو، نتایج بسیار عالی با برجا گذاشتن حداقل عوارض جانبی به وجود آوردند. همچنین از نوعی منبع نوری موسوم به IPL نیز در درمان موهای زائد استفاده میشود که در کنار منابع لیزری برای تأمین هدف از بین بردن موهای زائد کاربرد دارند.
http://laser.sbmu.ac.ir/index.jsp?pageid=34187&p=1
لطفا شکیبا باشید ...