سلام بنده یکی از همسایه هایمان سرطان دارد خیلی کنجکاوم ببینم چیست و چگونه است
سرطان یکی از بیماری هایی است که به دلیل رشد غیر طبیعی سلول های بدن به وجود می آید.کلمه متاستاز در سرطان به معنای این است که سلولهای بدن به طور غیر قابل کنترلی تکثیر می شوند و در تمام قسمت های بدن شیوع پیدا می کنند.
رشد غیرطبیعی این سلولها در نهایت منجر به تشکیل توده های بزرگ (تومور) می گردد. این تومورها به دو دسته تومورهای بدخیم و خوش خیم تقسیم شده که تومورهای خوش خیم تهدید کننده حیات نمی باشند، احتمال بروز سرطان در همه سنین وجود دارد ولی با افزایش سن زیادتر می شود، بیش از ۴۰% سرطان ها قابل پیشگیری هستند.
امروزه برای بسیاری از سرطان های شایع (مردان: معده و روده، زنان:سرطان سینه) و کشنده روشهای تشخیص زودهنگام بیماری وجود دارد و در صورت تشخیص در مراحل اولیه، درمان سرطان بسیار موثر است.
انواع سرطان ها وچه عواملی در ایجاد سرطان ها موثرند؟
سرطان های شایع در مردان: سرطان معده و روده، و سرطان های شایع در زنان: سرطان سینه می باشد
• سرطان لب: سیگار، تابش طولانی مدت اشعۀ آفتاب.
• سرطان حفرۀ دهان: الکل، کمبود آهن و ویتامین، سیفیلیس ، علل قارچی و ویروسی.
• سرطان گلو: سیگار، الکل.
• سرطان مری: الکل، چای داغ، ماهی دودی، تریاک، ترسی زیاد، کمبودهای غذایی، علل ناشناخته.
• سرطان ریه: سیگار، ترکیبات، رادیواکتیو و معدنی.
• سرطان معده: تغذیه نامناسب، علل گوارشی، ارث، جنس ( بیشتر در مردان هست و در گروه خونی A)، سیگار ، علل ناشناخته.
• سرطان روده: مصرف زیاد چربیهای حیوانی و مصرف کم سبزیجات و میوه، ارث، علل داخلی، سیگار .
• سرطان کبد: هپاتیت C و B مزمن، مصرف اتانول و الکل، سیروز، داروهای دوپینگ ( انرژی زا).
• سرطان کیسه صفرا: سنگهای مزمن کیسه صفرا، علل ناشناخته.
• سرطان لوزالمعده ( پانکراس ): عفونتها، سیگار، گوشتهای حیوانی زیاد، علل ناشناخته.
• سرطان کلیه: سیگار، ارث، علل ناشناخته.
• سرطان مثانه: انگل شیستوزومیا، سنگ مثانه، داروها، عفونتها، مواد شیمیایی، سیگار.
• سرطان پروستات: ترکیبات نفتی، علل هورمونی، سیگار، علل ناشناخته.
• سرطان تخمدانها: استروژن زیاد، علل ناشناخته.
• سرطان رحم و گردن رحم: ویروسها، استروژن زیاد، سیگار، چاقی، مقاربت جنسی، فقر اجتماعی و اقتصادی.
• سرطان پستان: ژنتیکی، زنانی که پس از ۳۰ سالگی آبستن می شوند، اشعۀ یونیزان، زنانی که هرگز حامله نشوند، سیگار.
• سرطان پوست: اشعۀ آفتاب، مواد معدنی، پوست روشن، آرسنیک، خالهای مادرزادی بدخیم.
• سرطان چشم: ناشناخته، ارث.
• سرطان گوش: عفونتهای مزمن، اشعۀ خورشیدی، علل مادر زادی.
• سرطان مغز: منشأ از سایر سرطان های بدن به ویژه سینه و پستان ( متاستاز)، علل ناشناخته.
• سرطان استخوان: داروها، اشعه، متاستاز از پستان، پروستات، کلیه، ریه، علل ناشناخته.
• سرطان خون: مادرزادی، تشعشع و مواد شیمیایی، عفونتها، علل ناشناخته.
• سرطان قلب و عروق: ارث، متاستاز از پستان و ریه و….، علل ناشناخته.
• سرطان بینی: اشعۀ خورشیدی زیاد، خالهای بدخیم.
• سرطان تیروئید: سابقۀ تابش اشعۀ رادیواکتیو به سر و گردن، جنسیت ( در زنان ۳ برابر بیشتر از مردان است )، علل ناشناخته.
نشانه ها و علایم سرطان چیست؟
وجود همه علایم و نشانه های سرطان همیشه دلیل بر وجود سرطان نیست
سرطان موجب بروز علایم و نشانه های متفاوتی می گردد. علایم احتمالی سرطان شامل موارد زیر می باشد:
◊ توده یا برآمدگی در پستان یا هر نقطه دیگر از بدن
◊ خال جدید یا هرگونه تغییر واضح در خال ها و یا زگیل های موجود در بدن
◊ زخم های پوستی که بهبود نیابد
◊ تغییرات در عادات دفع ادرار و مدفوع
◊ سوءهاضمه مزمن یا اشکال در بلع غذا
◊ کاهش وزن بدون علت مشخص
◊ خونریزی یا ترشحات غیر عادی از مجاری طبیعی بدن
وجود این علایم و سایر نشانه ها همیشه دلیل بر وجود سرطان نیست. این علایم می توانند بدلیل عفونت ها؛ تومورهای خوش خیم و یا سایر مشکلات نیز ایجاد شوند. مهم است که پزشک این علایم یا دیگر تغییرات بدنی را مشاهده کند. تنها پزشک می تواند بیماری را تشخیص دهد. فردی که دارای این علایم است نباید منتظر درد باشد؛ چون سرطان در مرحله اولیه درد ندارد.
تشخیص سرطان:
با استفاده از آزمایشات غربال گری سرطان را در مراحل اولیه شناسایی می کنند
با تشخیص زودرس سرطان، درمان اغلب بسیار موثر می باشد. آزمایشات غربال گری همانندسیگموئیدسکوپی، آزمایش خون مخفی مدفوع، ماموگرافی و پاپ اسمیر سرطان را در مراحل اولیه شناسایی می کنند.
سرطان چگونه درمان می شود؟
جراحی عملی است که در آن سرطان را بر می دارند
روشهای درمان متعددی از جمله جراحی، شیمی درمانی و پرتو درمانی برای درمان بیماری سرطان انجام می شود. پزشک یک روش یا ترکیبی از آن ها را بکار می برد و این بستگی به محل سرطان، انتشار سرطان، سن بیمار و وضعیت عمومی فرد و عوامل دیگر دارد. به علت عوارض جانبی داروهای ضد سرطان مورد استفاده بر علیه سلول های سرطانی، سلول های سالم و بافت ها نیز در معرض خطر آسیب قرار دارند.
بعضی بیماران از عوارض بیماری، بیشتر از خود بیماری وحشت دارند. اما پزشکان و بیماران بر روش درمانی تکیه می کنند که علاوه بر این که سلول های سرطانی را نابود می کند، کمترین عوارض جانبی را نیز داشته باشد. پزشکان می توانند راه هایی را برای کاهش مشکلات احتمالی رخ داده در طول درمان یا بعد از آن پیشنهاد کنند.
جراحی عملی است که در آن سرطان را بر می دارند. عوارض جانبی جراحی به عوامل زیادی مثل اندازه و محل تومور؛ نوع عمل و وضعیت عمومی بیماری بستگی دارد. بیماران بعد از عمل جراحی درد دارند که می توان آن را با دارو کنترل کرد.
توصیه های مهم برای مقابله با سرطان:
استفاده از مواد مخدر به ویژه تریاک، سرطان زا است
برای مبتلا نشدن به سرطان که سرانجام آن پناه آوردن به شیمی درمانی است، بهتر است از موادی که سرطان زا هستند دوری جست و با آنها مقابله کرد. همان طور که گفته شد این کار بسیار آسانتر از تحمل درد درمان ناپذیر سرطان است.
۱٫ هرگز سیگار و سایر انواع دخانیات استعمال نکنید، و از آلوده کردن محیط زیست جداً خودداری کنید. محیط زیست آلوده نیز یکی از عوامل ابتلا به سرطان است.
۲٫ غذاهای پرچرب و نمک سود و استفاده از ترکیبات گوشت قرمز به طور مداوم قادرند سرطانهای متعدد گوارشی، به ویژه معده، ایجاد کنند پس هنگام مصرف این گونه خوراکیها مواظب باشید.
۳٫ استفاده از مواد مخدر به ویژه تریاک، سرطان زا است ( سرطان های مری و مثانه در تریاکی ها شایعتر است. )
۴٫ مواد رادیو اکتیو و سایر ترکیبات حاوی اشعه های مضر سرطان زا هستند.
۵٫ استعداد ژنتیکی و فامیلی را به خاطر بسپارید و مشاوره های پزشکی را جدی بگیرید.
۶٫ برخی عفونتهای ویروسی و باکتریایی را که مولد سرطان هستند به خوبی بشناسید.
۷٫ استفادۀ نابجا از برخی از داروها مولد سرطان هستند پس به طور خود سرانه از دارو استفاده نکنید.
۸٫ چاقی زیاد و کاهش تحرکات قادرند سرطان رحم و پستان ایجاد کنند، پس هنگام غذا خوردن خود را کنترل کنید و از ورزش غافل نشوید.
۹٫ الکل و سایر ترکیبات سکرآور ( مست کننده ) قادرند سرطان لب و دهان و حنجره و کبد ایجاد کنند.
۱۰٫ برخی غذاهای کنسروی، حاوی ترکیبات مضر برای بدن و سرطان زا هستند.
۱۱٫ تابش زیاد و مستقیم اشعۀ خورشید به بدن مولد سرطان پوست است.
۱۲٫ تماس زیاد با ترکیبات نفتی و بنزین و گازوئیل و کودهای شیمیایی و سایر مواد و داروهای مشابه کارخانجات، مولد سرطان پوست و بیضه و پروستات اند.
۱۳٫ استفادۀ مداوم از روغنهای حیوانی و ترکیبات قندی و تنقلاتی که با افزودنیهای رنگی و صنعتی عرضه می شوند ( مانند بستنیهای رنگی، شکلات های رنگی و ساخارین ) می توانند سرطان های متعدد ایجاد کنند پس هنگام مصرف این خوراکیها، تعادل مصرف را در نظر داشته باشیم.
۱۴٫ زایمان در سنین زیر ۱۲ سال و بالای ۴۹ سال موجب سرطان دستگاه تناسلی است، در نتیجه خانواده ها باید تن به ازدواج های زودرس فرزندانشان ندهند، و زوجها، به ویژه خانمها نیز سنین مناسب زایمان را مورد توجه قرار دهند.
۱۵٫ برخی از بیماریهایی که ممکن است به آن مبتلا باشیم و آنها را بی اهمیت بدانیم امکان دارد استعداد تبدیل به سرطان را داشته باشند، پس مشاوره با پزشک را فراموش نکنیم.
۱۶٫ با انجام ورزشهای منظم روزمره، بهداشت فردی و اجتماعی مناسب، رژیم غذایی مفید و تلاش برای کاهش و حتی حذف فشارهای روحی و استرس و آگاهی از عوامل سرطان زا می توان به طور جدی از سرطان پیشگیری کرد.
سرطان یک واژه گسترده است. بهطورکلی این بیماری اشاره به تغییر وضعیت داخلی سلولهاست بهطوریکه دیگر رشد و تقسیم سلولها از کنترل خارج میگردد. در برخی از انواع سرطان ، سلولهای سرطانی با سرعت بالایی رشد میکنند درحالیکه در انواع دیگر، سلولهای سرطانی هم رشد میکنند و هم تقسیم میشوند اما با سرعتی آهستهتر. برخی از انواع سرطان باعث شکلگیری تودههایی قابل مشاهده به تومور میشوند درحالیکه برخی دیگر اینگونه نیستند.
شاید برایتان عجیب باشد، اما مرگ سلولها در بدن ما دارای برنامهریزی مشخصی است، بهطوریکه اگر طبق برنامه پیش نرود میتواند عوارض زیانباری در پی داشته باشد. بیشتر سلولهای بدن دارای طول عمر مشخصی هستند و بعد از یک مدتی دچار یک مرگ برنامهریزیشده میشوند که تحت عنوان آپوپتوز نامیده میشود. یک سلول هنگامیکه عمرش به پایان میرسد سیگنالهایی را برای مرگ خود میفرستد تا بدن بتواند آن را با یک سلول جدیدتر که بهتر عمل میکند جایگزین کند. سلولهای سرطانی دارای ویژگیهایی هستند که به آنها اجازه میدهد تا بینهایت تقسیم شوند و از مرگشان جلوگیری میکند. درنتیجه آنها تعداد زیادی سلول در بدن ایجاد میکنند که اکسیژن و مواد مغذی مورد نیاز دیگر سلولها را به پایان میرسانند.
سلولهای سرطانی میتوانند تومورها را تشکیل دهند، سیستم ایمنی بدن را مختل کنند و باعث ایجاد تغییرات دیگری شوند که بدن را از کارکرد منظم بازمیدارد. سلولهای سرطانی ممکن است در یک ناحیه ایجاد شوند و سپس از طریق گرههای لنفاوی در بدن گسترش پیدا کنند. گرههای لنفاوی درواقع خوشههای سلولهای ایمنی هستند که در سراسر بدن توزیع شدهاند.
علل بسیاری برای سرطان وجود دارد که برخی از آنها قابل پیشگیری هستند. بهعنوانمثال، یکی از شایعتری علل سرطان، سیگار کشیدن و یا قرار گرفتن در معرض دود سیگار و تنباکو میباشد. علاوه بر سیگار کشیدن، دیگر عوامل خطر سرطان عبارتند از:مصرف مقدار زیاد نوشیدنیهای الکلی
برخی از علل سرطان نیز قابل پیشگیری نیستند؛ از مهمترین علل غیرقابل پیشگیری میتوان به افزایش سن اشاره کرد. به گفته انجمن سرطان آمریکا، ۸۷ درصد از موارد سرطان ایالاتمتحده آمریکا در افراد بالای ۵۰ سال تشخیص داده میشود.
برخی از عوامل ژنتیکی نیز خطر بروز سرطان را افزایش میدهند. کدهای ژنتیکی هر فرد هستند که تعیین میکنند سلولها چه زمانی تقسیم شوند و چه زمانی از بین بروند. تغییر در این ژنها باعث ایجاد دستورات غلط میشود و ممکن است سرطان رخ دهد. ژنها همچنین بر میزان تولید پروتئین توسط سلولها تأثیر میگذارند و پروتئینها نیز دستورالعملهای متعدد مربوط به کنترل رشد و تقسیم سلولی را مدیریت میکنند. برخی از ژنها بر روی پروتئینهایی که مسئول ترمیم سلولهای آسیبدیده هستند، تأثیر میگذارند. این میتواند منجر به سرطان شود. اگر یکی از والدین این ژنها را داشته باشد، میتواند آن را به فرزندانش منتقل کند.
برخی از تغییرات ژنتیکی نیز بعد از تولد رخ میدهند و عواملی چون سیگار کشیدن و یا تماس با پرتوهای خورشیدی ریسک ابتلا به آن را افزایش میدهند. برخی از دیگر تغییراتی که منجر به سرطان میشوند درواقع بر سیگنالهای شیمایی اثر میگذارند که در روند تکامل بدن و یا بیان ژنهای خاص مؤثر میباشند.
درصورتیکه یک یا تعدادی از علائم زیر را داشتید، برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کنید:
ازجمله سرطانهای شایع در دنیا میتوان به سرطان پوست و بعدازآن سینه، ریه، پروستات، روده بزرگ، مثانه و رحم اشاره کرد. در ادامه با علائم و نشانههای شایعترین انواع سرطان آشنا خواهید شد.
سرطان رحم با علائم خونریزی، تکرر ادرار، ترشح و درد در ناحیه لگن همراه است. این بیماری در خانمهای بالای ۵۰ سال شیوع بیشتری دارد. دیابت، فشار خون، عادت ماهانه نامنظم، نازایی و یائسگی دیررس ازجمله دلایل بروز آن است.
سرطان دهانه رحم با خونریزی بدون دلیل، درد مخصوصاً در ناحیه شکم، بیاشتهایی کاهش وزن، ترشح مداوم و کم خونی همراه است. سیستم ایمنی ضعیف، استفاده طولانیمدت از قرصهای ضد بارداری و استعمال دخانیات ازجمله عوامل شایع مؤثر در بروز آن است. احتمال بروز این بیماری در ۱۵ تا ۴۵ سالگی وجود دارد.
به سرطانهایی گفته میشود که از بافت همبند مانند غضروف، استخوان و ماهیچه نشأت میگیرند و شامل کارسینوم، لوسمی و لنفوم میشود:
علائم سرطان معده شامل احساس پری معده بعد از صرف مقدار کم غذا، حالت تهوع و استفراغ، سوزش سر دل، کاهش اشتها، کاهش وزن، وجود توده قابل لمس در ناحیه بالای شکم، ورم معده، سوء هاضمه و مدفوع سیاه است. نوع تغذیه در بروز این سرطان بسیار مؤثر است. مصرف غذاهای شور و چرب و آماده و استعمال دخانیات فرد را در ابتلا به این بیماری مستعد میکند. این بیماری بیشتر در افراد بالای ۴۰ سال رخ میدهد.
علائم و نشانههای انواع تومور بسته به محل رشد توده متفاوت است. شایعترین نوع تومور، تومور مغزی میباشد. درصورتیکه سرطان از سلولهای مغز شروع شده باشد، به آن سرطان اولیه مغز گفته میشود. درصورتیکه سرطان از بخش دیگری از بدن شروع شود به آن سرطان متاستاتیک مغز گفته میشود که در هر دو حالت میتواند در مغز ایجاد تودههایی به نام تومور کند.
علائم تومور مغزی شامل احساس فشار داخل جمجمه، سردرد (که هنگام صبح بعد از بیدار شدن از خواب شدیدتر است)، حالت تهوع و استفراغ، اشکال در تعادل و راه رفتن، تغییر در بینایی و شنوایی، مشکل در حافظه، انقباض شدید ماهیچهای، بیحسی و گزگز شدن دست و پاها، تشنج، بیخوابی، گیجی، تغییر هشیاری و … است.
انواع سرطان دهان در ناحیه دهان، زبان و لثه ایجاد میشود و بیشتر با علائمی همچون برآمدگی در ناحیه دهان، خونریزی، زخم و رنگپریدگی مشخص میشود. افراد بالای ۴۰ سال بیشتر در معرض ابتلا به آن قرار دارند و استعمال دخانیات و نوشیدن الکل در بروز آن تأثیر دارد.
برای آشنایی و پیشگیری از سرطان پوست میتوانید مقاله “سرطان پوست و عوامل آن” را مطالعه کنید.
سرطان حنجره با علائم گرفتگی صدا یا تغییر در صدا به مدت طولانی و بدون علت مشخص، برآمدگی در ناحیه گردن، تنگی نفس (مخصوصاً بعد از فعالیت)، احساس وجود توده در گلو، سرفه مزمن، بلع دشوار، سرفه به همراه خلط خونی، تنفس صدادار، بوی بد دهان، گوشدرد، کاهش وزن و احساس درد در ناحیه گلو هنگام لمس مشخص میشود. ازجمله عوامل مؤثر در بروز این بیماری میتوان به استعمال دخانیات، نوشیدنیهای الکلی و ابتلا به سرطانهای سر و گردن اشاره کرد. افراد بالای ۵۵ تا ۶۰ سال بیش از سایر گروههای سنی در معرض ابتلا به آن قرار دارند و بروز آن در مردان بیش از زنان دیده میشود.
سرطان تیروئید انواع مختلفی دارد و بروز آن در هر سنی دیده میشود. احتمال بروز آن در زنان بیش از مردان است و وراثت در بروز آن نقش مهمی دارد. اگرچه ممکن است عوامل دیگر نیز در ابتلا به آن نقش داشته باشند. سرفه، بزرگ شدن غده تیروئید، اشکال در بلع، تغییر صدا، ورم گلو و برآمدگی ندول تیروئید ازجمله علائم این بیماری است.
سرطان روده تقریباً یکی از سرطانهای شایع مخصوصاً در سنین بعد از ۵۰ است. نوع زندگی شامل استعمال دخانیات، نوشیدن الکل، بیتحرکی و چاقی و مصرف غذاهای چرب در بروز آن مؤثر است. ازجمله علائم این بیماری میتوان به تب، عفونت، بواسیر، اسهال، یبوست، بیماریهای التهابی روده، خون در مدفوع، استفراغ، یرقان، کاهش وزن، گاز معده، نفخ، ضعف و خستگی اشاره کرد.
شایعترین سن ابتلا به سرطان تخمدان ۴۰ تا ۵۰ سالگی است. این سرطان انواع مختلف دارد و درد و فشار در ناحیه لگن، تکرر ادرار، یبوست و درد شدید در قاعدگی ازجمله علائم آن است. مصرف طولانیمدت قرصهای ضد بارداری، بلوغ زودرس، وراثت و نوع تغذیه در بروز آن نقش دارد.
کمردرد، درد در ناحیه زیر شکم، ورم پاها و احساس وجود توده از علائم شایع سرطان بیضه است. عوامل مختلفی در بروز سرطان بیضه دخیل هستند. این بیماری ممکن است در هر سنی دیده شود ولی شایعترین سن ابتلا ۲۰ تا ۳۵ است.
سرطان مثانه بهخصوص در سن ۶۵ به بعد در مردان بیش از زنان دیده میشود. استعمال دخانیات در بروز آن بسیار نقش دارد. البته کسانی که سابقه این بیماری را در بین اعضای خانواده خود دارند نیز در معرض خطر ابتلا قرار دارند. ازجمله علائم این بیماری میتوان تکرر ادرار، سوزش ادرار، کاهش وزن، وجود خون در ادرار و دردهای استخوانی را نام برد.
سرطان پروستات یکی از شایعترین انواع سرطان در بین مردان است که با افزایش سن احتمال بروز آن بیشتر میشود. مبتلایان به این سرطان با مشکلاتی نظیر تکرر ادرار مخصوصاً در شب، خروج قطرهقطره ادرار، درد هنگام دفع ادرار، درد در ناحیه لگن و پایین کمر، کاهش وزن و خون در ادرار مواجه هستند. ازجمله عوامل مؤثر در بروز این بیماری میتوان به چاقی و بیماریهای مقاربتی اشاره کرد. افراد دارای سابقه بیماری در خانواده، بیشتر در معرض خطر ابتلا قرار دارند.
سرطان پانکراس در اکثر موارد در سنین بالا بروز میکند و در موارد شدید با علائم ادرار تیره، مدفوع روشن، سوءهاضمه، حالت تهوع، اسهال، کماشتهایی و کاهش وزن همراه است. چاقی، دیابت، استعمال دخانیات و سایر بیماریها ازجمله ناراحتیهای کبدی و التهاب شدید پانکراس میتواند زمینه ابتلا به سرطان پانکراس را ایجاد کند. این بیماری در زنان شیوع بیشتری دارد.
شما از راههای مختلفی میتوانید احتمال بروز سرطان را به حداقل برسانید:
لطفا شکیبا باشید ...