شاید با خود فکر کنید که نیازی به نوشتن بیزینس پلن (Business plan) عالی ندارید. از این گذشته، برخی از کارآفرینان بدون نوشتن بیزینس پلن موفق میشوند. برخی از مؤسسین بدون داشتن یک نمونه بیزینس پلن و تنها با داشتن زمانبندی عالی، مهارتهای تجاری خوب، محرک کارآفرینی و اندکی شانس، مشاغل پررونقی را ایجاد میکنند.
اما احتمال اینکه بیشتر این کارآفرینان شکست بخورند زیاد است.
آیا یک بزنس پلان موفقیت استارتاپ را تضمین میکند؟ قطعاً نه. اما در دسترس داشتن نمونه یک بیزینس پلن و برنامهریزی عالی اغلب به معنای تفاوت بین موفقیت و عدم موفقیت است. جایی که به رویاهای کارآفرینی شما مربوط میشود، باید هر کار ممکن را انجام دهید تا زمینه موفقیت را فراهم کنید.
دلایل زیادی برای نوشتن بیزینس پلن وجود دارد. بهسادگی میتوان گفت که یک بیزینس پلن آماده شامل موارد مهمی مانند اهداف کسب و کارتان، استراتژیهایی که مورداستفاده قرار میدهید، مشکلات بالقوهای که ممکن است کسب و کار شما با آنها روبرو شود، راهحلهایی برای برطرف کردن این مشکلات، ساختار سازمانی کسب و کار و همچنین مقدار سرمایه موردنیاز برای سرمایهگذاری و روی پا نگهداشتن کسب و کارتان میباشد.
بیزینس پلن چیست؟
در پاسخ به سوال بیزینس پلن چیست باید گفت که بیزینسپلن سندی است که در آن شرح یک تجارت، محصولات یا خدمات آن، نحوه کسب درآمد، رهبری و نیروی انسانی، تأمین اعتبار آن، مدل عملکرد آن و بسیاری دیگر از جزئیات ضروری برای موفقیت درج میشود.
یک بیزینس پلن آماده در سادهترین شکل، به عنوان یک راهنما و یک نقشه راه برای کسب و کار شما است که اهداف و جزئیات نحوه برنامهریزی شما را برای دسترسی به اهدافتان مشخص میکند. ایده کسب و کار شما باید منسجم بوده و نباید تبدیل به یک سند طولانی و رسمی شود، فقط باید همانند مقالهای باشد که موارد مهم کسب و کار خود را در آن نوشته باشید.
چه کسی به یک نمونه بیزینس پلن نیاز دارد؟
اگر شما فقط قصد دارید که یک برنامهریزی کوچک کنید که طی آن به درآمد بیشتر برسید و کسب و کار خود را رونق دهید، لازم نیست که از یک نمونه بیزینس پلن استفاده کنید؛ اما اگر قصد دارید که میزان قابلتوجهی از زمان، پول و منابع خود را صرف کسب و کار خود کنید تا به نتایج ارزشمندی دست بیابید، شما به یک نمونه بیزینس پلن نیاز خواهید داشت تا تمام کارهای لازم برای کسب حمایت سرمایهگذاران را بهوسیله آن انجام دهید.
اگر نسبت به کسب و کار خود جدی هستید، داشتن یک نمونه بیزینس پلن و یک برنامهریزی جدی و درست در مورد کسب و کار بسیار مهم و لازم است.
کلاسیکترین حالت بیزینس پلن آماده برای کسانی بیشتر به درد میخورد که کسب و کار خود را بهتازگی راهاندازی کردهاند، این برنامه در زمینههای مهمی مانند طرحریزی برای فروش، بودجهبندی، تعیین نقاط عطف و وظایف، میتواند به آنها کمک شایانی بکند.
زمانی که شما درک نمیکنید که به چه میزان پول نیاز دارید و نمیتوانید هزینهها و زمان پرداخت را تخمین بزنید، آن موقع است که احساس میکنید به بزنس پلان نیاز دارید؛ و این اتفاق برای تمام تازهکارها میافتد و باید بهگونهای سرمایهگذاران و بانکها و دوستان و خانواده خود را متقاعد کنند تا در کسب و کار آنها سرمایهگذاری کنند.
بیزینسپلن بر روی توضیحاتی که شرکت انجام میدهد (چگونه به اهداف خود میرسند و از همه مهمتر، چرا کسب و کارشان به سرمایهگذاران خوبی نیاز دارد) تمرکز میکند. یک نمونه بیزینس پلن میتواند بر جزئیات کاملی در مورد اینکه در کسب و کار، پولها چگونه خرج میشود و در مراحل اولیه سرمایه چگونه رشد میکند هم تمرکز زیادی کند.
بیزینسپلن برای کسب و کارهای موجود
همه بیزینس پلنها فقط برای کسب و کارهای تازه تأسیس کاربرد ندارند. اکثر کسب و کارهای موجود برای مدیریت، هدایت، تغییر بازارهای خود و استفاده از فرصتهای جدید، از این بیزینس پلنها استفاده میکنند.
صاحبان کسب و کارها از این برنامهها برای تقویت استراتژی، ایجاد معیارها، مدیریت مسئولیتها و اهداف، پیگیری نتایج و مدیریت منابع، استفاده میکنند. آنها همچنین به یک برنامه برای تنظیم برنامههای خود و تجدیدنظر بر روی تصمیمات خود، نیاز دارند.
بیزینس پلنها میتوانند یک ریسک مهم برای رشد کسب و کارهای موجود باشند. آیا میدانید کسب و کارهایی که از بیزینس پلنها برای برنامهریزی طرحها و مدیریت کسب و کار خود استفاده میکنند، ۳۰ درصد سریعتر از کسب و کارهایی هستند که از این طرحها استفاده نمیکنند؟
مطالعههای اخیری که توسط پروفسور اندرو بوتکه مدیر موسسه مرکز فعالیتهای کارآفرینی و اقتصاد در دانشکده Cranfield انجامشده است، این نتیجه را به دست آورده است.
برای کسب و کارهای موجود، یک فرآیند برنامهریزی قوی میتواند بهعنوان یک مزیت رقابتی باشد که باعث رشد و نوآوری آن کسب و کار شود. بهجای یک سند استاتیک (ثابت، ایستا)، بیزینس پلنها ابزار دینامیکی (پویا) هستند که برای رشد مشکلات بالقوه کسب و کار مورداستفاده قرار میگیرند.
انتخاب یک نوع درست از بیزینس پلن برای کسب و کار شما
با توجه به اینکه بیزینس پلنها اهداف متفاوتی دارند، جای تعجب ندارد که آنها از شکلهای مختلفی برخوردار هستند.
قبل از اینکه حتی شروع به نوشتن بیزینس پلن استارتاپ خودتان بکنید، باید در مورد مخاطبان و اهداف خود بهاندازه کافی فکر کنید. درحالیکه تمام این طرحها کارهای مشترکی همچون پیشبینی فروش و استراتژی کسب و کار را انجام میدهند، بااینحال نمونه بیزینس پلن ها میتواند با توجه به مخاطبان و نوع کسب و کار بسیار متفاوت باشد.
بهعنوانمثال، اگر شما در حال ساخت یک طرح برای یک شرکت بیوتکنولوژی هستید، برنامههای شما باید روند پیشرفت خود را همراه با تصویب دولت پیش ببرد. اگر شما درحال تهیه یک طرح برای یک رستوران هستید، جزئیات مکان و تعمیر آن میتواند جزو عوامل بحرانی در نظر گرفته شود. همچنین زبان موردنظر شما در طرح کسب و کار شرکت بیوتکنولوژی بسیار فنیتر از زبان موردنظر شما در طرح رستوران است.
طرحها همچنین میتوانند ازنظر طول، جزئیات و نحوه ارائه بسیار متفاوت باشند. برنامههایی که هرگز موجب نمیشوند که دفتر خود را ترک کنید و برای برنامهریزی و مدیریت استراتژی داخلی مورداستفاده قرار میگیرند ممکن است از زبان و قوانین متفاوتتری استفاده کنند.
بیزینسپلن یکصفحهای (One-Page Business Plan)
یک بیزینسپلن یکصفحهای دقیقاً همان چیزی است که به نظر میرسد: خلاصه دقیقی از کسب و کار است که در یک صفحه گنجاندهشده است. به این معنی نیست که اندازه فونت بسیار کوچک بوده و اطلاعات زیادی را در یک صفحه جایداده است، بلکه به این معنی است که این طرح با یک زبان بسیار ساده و بهصورت دقیق کسب و کار را توصیف کرده است.
یک بیزینس پلن استارتاپ یکصفحهای میتواند دو هدف داشته باشد. اول اینکه میتواند یک ابزار عالی برای معرفی کسب و کار به دیگران (مانند سرمایهگذاران بالقوه) باشد. ازآنجاکه سرمایهگذاران زمان زیادی برای خواندن برنامههای کسب و کار صرف میکنند، این بیزینسپلن یکصفحهای اغلب یک رویکرد بهتر برای ملاقات اولیه با سرمایهگذاران میباشد. دوم اینکه در این فرایند یک طرح دقیق مورد نیاز است که این بیزینس پلن یکصفحهای میتواند بسیار دقیق باشد.
این نمونه بیزینس پلن ساده برای شرکتهایی که در مراحل اولیه از تأسیس هستند بسیار عالی است و فقط قصد دارد ایدههای کسب و کار را بهصورت گستردهای طراحی کند. بیزینس پلن یکصفحهای میتواند بهعنوان نسخه گستردهای ایده شما را بهوضوح برای دیگران شرح دهد. نگهداشتن یک ایده کسب و کار در یک صفحه و زیر نظر داشتن تمام مفاهیم آن در یک صفحه بسیار مفید است، همچنین شما میتوانید بهسرعت مفاهیم را بهگونهای طراحی کنید تا باعث شود که ایدههای جدیدتری به وجود بیاورید.
• بیزینسپلن داخلی (The Internal business plan)
بیزینس پلن داخلی در هنگام معرفی یک کسب و کار بر روی فرآیندهایی همانند استراتژی کسب و کار، نقاط قوت، معیارها، بودجهها و پیشبینیها تمرکز میکند؛ و البته این طرح شامل برنامه بازبینی ماهانه و تجدیدنظر هم میشود. این نمونه بیزینس پلن در نظر دارد جزئیات مربوط به تاریخچه شرکت و تیم مدیریت را جمعآوری کند، زیرا افرادی که در شرکت حضور دارند از این اطلاعات بهصورت تقریبی آگاهی دارند.
بیزینسپلن داخلی ابزارهای مدیریتی هستند که برای هدایت و رشد کسب و کار مورداستفاده قرار میگیرند. آنها به صاحبان کسب و کارها کمک میکنند و باعث میشوند که کسب و کارها پیشرفت کرده و به اهداف موردنظر خود دست یابند.
• بیزینس پلن خارجی (سند یک بیزینسپلن استاندارد)
بیزینسپلن خارجی اسناد رسمی بیزینس هستند و بهگونهای طراحی شدهاند که اطلاعات کسب و کار شما به دست افراد خارجی رسیده و توسط آنها خوانده شود. رایجترین نوع استفاده از این طرح این است که سرمایهگذاران را متقاعد سازد که در یک کسب و کار موردنظر سرمایهگذاری کنند و مورد دومی که در این طرح بسیار رایج است، حمایت این طرح از درخواست تسهیلات میباشد. در بعضی اوقات این نوع از بیزینس پلنها برای استخدام، آموزش و یا جذب کارکنان کلیدی مورد استفاده قرار میگیرد.
یک سند رسمی از یک بیزینسپلن همانند یک بیزینسپلن داخلی عمل میکند. این یک تصویر کلی است که در یکزمان خاص آن را اینگونه تعریف میکردند؛ اما درحالیکه یک طرح داخلی بسیار رسمی و کوتاه است، یک سند رسمی از یک بیزینس پلن به شیوه بسیار خوبی ارائهشده و زبان و قالب متفاوتی داشته و همچنین از جزئیات بیشتری برخوردار است.
علاوه بر این، یک بیزینسپلن خارجی تمام جزئیات استفاده از این طرح را بیان میکند. سرمایهگذاران نهتنها پول خود را دو دستی به شما تقدیم نمیکنند، بلکه میخواهند بدانند که چگونه از سرمایه آنان استفاده میکنید و بازده و نتیجه سرمایهگذاری آنها چه خواهد بود.
درنهایت، یک طرح خارجی یک تأکید بسیار قوی از سوی تیم است که یک شرکت قوی را تشکیل میدهد. سرمایهگذاران بهجای ایده بر روی افراد سرمایهگذاری میکنند، بنابراین بسیار مهم است که یک بیوگرافی با جزئیات کامل از اعضای تیم را در اختیار سرمایهگذاران بگذارید و باعث شوید که به شما و به تیم شما اعتماد کنند.
با استفاده از بیزینس پلن خود روبهجلو حرکت کنید
قبلاً در این مقاله ذکر شد که کسب و کارهایی که از بیزینس پلنها استفاده میکنند، ۳۰ درصد سریعتر از کسب و کارهای عادی برنامهریزی و پیشرفت میکنند. با در نظر گرفتن این گامهای ساده برای حرکت روبهجلو، مطمئناً کسب و کار شما با مزایا و پیشرفتهای قابلتوجهی مواجه خواهد شد. اما فقط نوشتن بیزینس پلن موفقیت شما را تضمین نمیکند.
بهترین راه برای استفاده از فواید بزنس پلان این است که از آنها بهعنوان یک ابزار مدیریتی استفاده کنید. برای انجام این کار، بیزینس پلن استارتاپ شما باید بهطور مداوم بازبینی و تجدیدنظر شود تا منعکسکننده شرایط فعلی و اطلاعات جدیدی باشد که شما در هنگام کار در شرکت خود، از آنها استفاده کردهاید.
هنگامیکه شما در کسب و کار خود مشغول هستید، هر روز چیزهای جدیدی یاد میگیرید: آنچه مشتریان شما دوست دارند، آنچه آنها دوست ندارند و تاکتیکهای بازاریابی. بزنس پلان شما باید انعکاسی باشد که به کمک آن بتوانید استراتژیهای جدید بازار را یاد بگیرید.
https://www.iranmodir.com/what-is-business-plan-and-how-to-write-it/