آیا لکنت بین کودکان زیاد شده است؟

متخصص روانپزشک بالینی گفت: همچنین شایع‌ترین سن ابتلا به لکنت ۳ تا ۷ سالگی و به ویژه در سال‌های ورود به پیش دبستانی و دبستان است. کودکان در این شرایط به دلیل مشکلاتی که از نظر عاطفی و اجتماعی با محیط جدید پیدا می‌کنند، ممکن است دچار لکنت زبان شوند.

وی افزود: گاهی این اختلال با رفع تعارض کودک با محیط جدید، بهبود می‌یابد اما در برخی موارد تا بزرگسالی نیز ادامه پیدا می‌کند و مواقعی نیز لکنت زبان از سنین نوجوانی و بلوغ آغاز می‌شود.

تقوا گفت: درصد خیلی کمی از کودکان (۲تا ۳درصد) ممکن است دچار این اختلال شوند و این اختلال در بین پسران حدود چهار برابر دختران است. ابتلا به لکنت زبان در فرزندان خانواده هایی که سابقه چنین اختلالی را دارند، بیشتر از خانواده های دیگر مشاهده می شود.

* دلایل ابتلا به لکنت زبان

تقوا اظهار داشت: علت بیشتر اختلالات تکلمی، تنش و اضطراب ناشی از عوامل محیطی است. ترس، اختلافات خانوادگی، داشتن پدر و مادر وسواسی و کمال‌جو، سخت‌گیری پدر و مادر نسبت به گفتار کودک، جدایی از والدین، اضطراب اجتماعی و تنبیه سخت از این دسته است.

وی تصریح کرد: برخی روان‌شناسان، اختلال در عملکرد مغز، کمبود اعتماد به‌ نفس و وجود سابقه خانوادگی را از دیگر دلایل ابتلای کودک به اختلال لکنت زبان می‌دانند.

این متخصص روانپزشک یکی از عوامل لکنت زبان را ژنتیکی عنوان کرد و افزود: خطر لکنت زبان در بین خویشاوندان درجه اول مبتلا به این اختلال با شروع کودکی بیشتر از سه برابر خطر در کل جمعیت است.

تقوا گفت: لکنت زبان یا عدم فصاحت علاوه بر اینکه جلوه ای از بیماری است، استرس و اضطراب می تواند آن را تشدید کند. عامل دیگر تأثیر گذار در این اختلال، کمبودهای حسی است.

وی گفت: لکنت زبان می تواند با اختلال شنوایی، کمبود حسی دیگر یا کمبود گفتاری- حرکتی ارتباط داشته باشد. می تواند به عنوان عارضه جانبی دارو روی دهد و ممکن است به وسیله رابطه زمانی با قرار گرفتن در معرض دارو، تشخیص داده شود.

* چگونگی تشخیص لکنت زبان

عضو انجمن علمی روانپزشکان راههای تشخص اختلال لکنت زبان را شامل: اختلال در روانی بهنجار و الگوی زبانی تکلم با توجه به سن فرد همراه با رخداد تکرار صوت، کشیده گویی صدا، واژه شکسته، مکث بین واژه ها و درازگویی برشمرد.  

وی با بیان اینکه اختلال در پیشرفت تحصیلی، شغلی یا روابط اجتماعی از دیگر راههای تشخیص فرد مبتلا به لکنت زبان است افزود: اگر یک اشکال گفتاری حسی یا حرکتی در فردی کوچک یا بزرگسال وجود داشته باشد می توان این نقیصه را به عنوان مشکل زبانی قلمداد کرد که همواره با اختلالات دیگری همراه است.

* درمان لکنت زبان

تقوا با بیان اینکه درمان لکنت زبان بطور مستقیم با توجه به سن و شرایط فرد مبتلا متفاوت است و برای کمک به رفع این مشکل در بزرگسالان می‌توان از سوی متخصصین گفتاردرمانی انجام پذیرد، اظهار داشت: امکان گفتار درمانی برای تمام سنین وجود دارد ولی در برخی موارد درمان‌های روانشناسی روش مناسبی برای حل مشکلات گفتاری ناشی از عوامل روانی و احساسی است.

وی افزود: در درمان غیرمستقیم که هدف ایجاد محیطی آرام و بدون فشار برای صحبت کردن کودک است، تغییر رفتار و شیوه برخورد والدین بویژه اطرافیان با فرد دچار لکنت زبان بسیار مورد توجه قرار می گیرد و در این حالت اطرافیان رودررو به رفع موانع تکلمی نمی‌پردازند و این روش برای درمان کودکان زیر ۵ سال بسیار موثر است. در این حالت اغلب به مفاهیمی پرداخته می‌شود که موجب لکنت کودک شده‌ و منظور از مفاهیم موضوعاتی است که فرد مبتلا علیرغم میل به گفتن آنها قادر به ادای درست نیست.